Seria NAGRODA im. STEFANA MORAWSKIEGO

"Lalki nie cieszą się wielką popularnością w kręgach teoretyków kultury czy estetyków; zamknięte w stereotypach atrapy teatralnej lub zabawki, są w najlepszym wypadku bagatelizowane, a w najgorszym – lekceważone. Nawet w obszarze historii lalkarstwa trudno znaleźć pracę, która wykraczałaby poza traktowanie lalki jako substytutu aktora, suplementu do historii teatru czy narzędzia edukacyjnego. Zamiarem moim jest wyjść poza te schematy, prześledzić sposoby objawiania się lalki w formie obiektu antropomorficznego, jako pewnego fenomenu kulturowego czy „matrycy wyobraźni”, gdzie punktem odniesienia (i wyjścia) nie są cechy gatunkowe, morfologia czy taksonometria, lecz idea „lalki jako modelu”. Pojęcie lalki stosuję raczej jako konstrukt myślowy czy wzór do rozważań nad rodzajem przedmiotów, które cechuje antropomorfizm i możliwość animacji. Poprzez stan zawieszenia między żywym i martwym, ruchem i bezruchem, przedmioty te wywołują niepokojące wrażenie obecności nieobecności, zjawisko, które nazywam „efektem lalki”. - z Wprowadzenia  autora

SPIS TREŚCI

Wprowadzenie. Lalka w formie mitu

1 Łątka

2 Efekt lalki

3 Czy Pinokio pójdzie do nieba?

4 Poszerzenie

5 Personages

6 Obecność nieobecności

7 „Kręć się, lalko z drewna! kręć się! tańcuj!”

8 Lalki obraz własny

9 Sobowtór

10 Ghost in the shell

11 Mowa przedmiotów

12 Antropomorfizacja poprzez bricolage

13 Morał zabawki

Zakończenie. Widz świadkiem własnej śmierci

Bibliografia

Indeks nazwisk