Seria ARS VETUS ET NOVA. Tom XXXII
Głównym celem niniejszej książki jest gruntowna analiza grupy późnogotyckich kościołów z terenu Polski, które zaliczają się do specyficznego typu przestrzennego, nazwanego przeze mnie halą z poligonalnym chórem zintegrowanym (termin ten wydaje się być bardziej prawidłowy niż jego niemiecki odpowiednik - reduzierter Hallenumgangschor). Do typu tego zalicza się taki kościół, który przy zachowaniu układu trójnawowego oraz jednolitego zarysu bryły zamkniętej od wschodu wielobocznie, pozbawiony jest wydzielonej filarami „wewnętrznej apsydy”. Oznacza to, iż we wnętrzu świątyni podział na nawy przeprowadzony jest za pomocą dwóch rzędów filarów, które biegną równolegle aż do poligonalnej ściany wschodniego zamknięcia budowli. W literaturze fachowej taki typ ukształtowania kościoła nie cieszył się jak dotychczas większym zainteresowaniem badaczy. Jednak przeanalizowanie licznych przykładów hal z poligonalnym chórem zintegrowanym, oraz prześledzenie genezy tego typu przestrzennego, w sposób dobitny pokazało, iż nieuzasadniony jest dotychczasowy brak zainteresowania tymi budowlami w literaturze fachowej. Wiąże się bowiem z nimi ciekawa i złożona problematyka artystyczna o ponadregionalnym, europejskim znaczeniu. Hale z poligonalnym chórem zintegrowanym na terenie Polski powinny stanowić ważny punkt odniesienia w badaniach typologii budowli sakralnych późnego gotyku w Środkowej Europie. Ich architektura, choć nie zawsze na najwyższym poziomie wykonawczym, z pewnością nie jest uzasadnieniem dla minimalnego zainteresowania, jakim się do tej pory cieszyła się w literaturze fachowej. Jednocześnie rozprawa ta dobrze pokazuje jak wiele jeszcze średniowiecznych kościołów oczekuje wciąż na nowe, właściwe rozpoznanie historyczno-artystyczne.
SPIS TREŚCI
WSTĘP
Rozdział I. DEFINICJA TERMINU HALA Z POLIGONALNYM CHÓREM ZINTEGROWANYM I STAN BADAŃ
Rozdział II. HALE Z POLIGONALNYM CHÓREM ZINTEGROWANYM NA TERENIE POLSKI
1. KOŚCIÓŁ PARAFIALNY W GÓRZE
A. STAN BADAŃ
B. HISTORIA
C. OPIS ARCHITEKTURY
D. ANALIZA ARCHITEKTURY
2. HALE Z POLIGONALNYM CHÓREM ZINTEGROWANYM W WIELKOPOLSCE
A. STAN BADAŃ
B. HISTORIA I OPIS ARCHITEKTURY POSZCZEGÓLNYCH KOŚCIOŁÓW
1. Kościół parafialny w Bninie
2. Kościół parafialny w Dolsku
3. Kościół parafialny w Nowym Mieście nad Wartą
4. Kościół parafialny w Osiecznej
5. Kościół parafialny w Skwierzynie
6. Kościół parafialny w Lwówku Wielkopolskim
7. Kościół parafialny w Tucznie
8. Kościół parafialny w Kościanie
C. ANALIZA ARCHITEKTURY HAL Z POLIGONALNYM CHÓREM ZINTEGROWANYM W WIELKOPOLSCE
3. KOŚCIÓŁ PARAFIALNY W SŁAWSKU
A. STAN BADAŃ
B. HISTORIA
C. OPIS ARCHITEKTURY
D. ANALIZA ARCHITEKTURY
4. KOŚCIÓŁ PARAFIALNY W MIRSKU
A. STAN BADAŃ
B. HISTORIA
C. OPIS ARCHITEKTURY
D. ANALIZA ARCHITEKTURY
Rozdział III. PROBLEMATYKA ARTYSTYCZNA HAL Z POLIGONALNYM CHÓREM ZINTEGROWANYM
1. ZAGADNIENIE GENEZY TYPU PRZESTRZENNEGO
2. DWORSKOŚĆ I ASPEKT FUNDACYJNY
3. HALE Z POLIGONALNYM CHÓREM ZINTEGROWANYM W POLSCE NA TLE ARCHITEKTURY ŚRODKOWEJ EUROPY
4. PROBLEM WŁAŚCIWEJ NAZWY
Wnioski końcowe
Bibliografia
Zusammenfassung
Spis ilustracji
Indeks topograficzny
Indeks nazwisk
