Seria POLONICA LEGUNTUR. Literatura polska w krajach języka niemieckiego. Tom 15
„«Słowa mają skutki!» Kto w to wierzy, nie mówi niczego bez przyczyny, nie pisze bez zamiaru. Kto ma swoim słuchaczom i czytelnikom coś do powiedzenia, zastanawia się nad skutkami tego, co mówi. Dedecius dba o wypowiedź jasną, niekiedy także prowokacyjną, ale i stara się wyważyć estetyczne i etyczne oddziaływanie własnych słów. Wyczucie formy, dbałość o przyjemność (nie tylko u tłumacza) płynącą z wieloznaczności słów, wariacje z wariantami zwrotów mowy i myśli chroni go najwidoczniej nawet wtedy przed natrętnym moralizatorstwem, kiedy w ostatecznej konsekwencji chodzi mu właśnie o moralność: na przykład kiedy apeluje o uchronienie kultury przed spłyceniem i dowolnością. (...) Jak to gdzieś napisał Dedecius? Książki powinny być «pożywne i strawne». Tutaj język jest sztuką i informacją, rozpuszczalnikiem i spoiwem jednocześnie. Teksty Dedeciusa zdradzają wielką emocjonalną bliskość do filologii (w pierwotnym znaczeniu tego słowa) i pewną rezerwę wobec zapatrzonego w teorię literaturoznawstwa. Pozostają zaangażowanymi esejami nawet wtedy, kiedy przejmują zadania słownikowe lub trafiają pomiędzy uczone rozprawy. Obca jest im także, w zależności od sytuacji, denuncjacyjna lub hymniczna poza krytyki literackiej. Ta ostatnia właściwość pisarstwa Dedeciusa wyznaczać może pole napięć między nim, «darem losu dla literatury polskiej i niemieckich czytelników», jak go nazwał Marcel Reich-Ranicki, a samym Reich-Ranickim (ur. 1920) właśnie, także z Polski pochodzącym «papieżem» niemieckiej krytyki literackiej.”
Ze Wstępu Andreasa Lawatego
SPIS TREŚCI
Andreas Lawaty, Karl Dedecius. Przez szkiełko tłumacza – okiem poety
I
Wędrówki kultury
Wędrówka szlakami kultury
Wymiana kulturowa między Wschodem a Zachodem
Książka jako wola i wyobrażenie
Rozbrajanie języka
„Czyżmoże historia popłynąćprzeciw prądowi sumień?...” (Karol Wojtyła)
Zrozumieć i zaufać
II
Polacy i Niemcy. Przyjaźnie na rozdrożach
Polacy i Niemcy w Europie
Dwie gwiazdy na niezbieżnych torach. Goethe i Mickiewicz
Dokumenty przyjaźni. Stefan George i Wacław Rolicz-Lieder
III
Polskie przyjaźnie po drodze
Ponowne spotkanie z Tadeuszem Różewiczem
Poetycka wyspa myśli. Szymborska u Goethego
Filozofia poezji, poezja filozofii. Henryk Elzenberg i Zbigniew Herbert:
nauczyciel i uczeń Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu
Małe de-lec-tarium. O niemieckiej recepcji Myśli nieuczesanych
Stanisława Jerzego Leca (delectare necesse est)
IV
Z notatnika tłumacza
Zasady na użytek własny
Wieland, Horacy i my. Wniebowzięcie Filologii
Przyswajanie obcości w przekładzie
Sztuka przekładu
V
Łódzkie inspiracje
Partnerstwo i poezja
Stefan Żeromski. Łódzkie lektury obowiązkowe
Gimnazjum nr 43. Łódź, 19 listopada 2002 roku
O zaletach dialogu
Nota wydawnicza. Proweniencje i okoliczności
Indeks nazwisk
check_circle
check_circle