Rozum w filozofii egzystencji pokazuje, że prowadzona na gruncie filozofii egzystencji krytyka rozumu, a niekiedy wręcz walka z nim, może być pojmowana jako próba zakreślenia mu właściwego miejsca – po jego przesadnym wywyższeniu w nowożytnym racjonalizmie, a następnie degradacji w filozofii antyracjonalistycznej. Po wprowadzeniu w historię pojęcia rozumu i problematykę filozofii egzystencji autor kontynuuje swoje rozważania, rekonstruując stanowiska Alberta Camusa, Lwa Szestowa i Karla Jaspersa, filozofów o charakterystycznym podejściu do rozumu, co pozwala na ujęcie rozmaitych jego aspektów i w konsekwencji poszerzenie jego tradycyjnego pojmowania. Podkreślana jest w książce specyficzność doświadczenia egzystencjalnego, ponieważ w nim ujawnia się rola rozumu, jego kompetencje i ograniczenia, a także kategoria wiary religijnej, która może być dla rozumu bądź oponentem, bądź też jego sojusznikiem.
Paweł Wójs (1975) adiunkt w Instytucie Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. Pochodzi z Krakowa. Tytuł doktora uzyskał na Uniwersytecie Jagiellońskim. Tam też ukończył studia magisterskie z filozofii oraz z psychologii.
Spis treści
Wstęp
Rozdział I
Wprowadzenie w problematykę rozumu
w filozofii egzystencji
1. Pojęcie rozumu, jego problematyczność i historia
2. O pojęciu wiary
3. O filozofii egzystencji
Rozdział II
Rozum przeciw wierze: Alberta Camusa jasność myślenia
1. Doświadczenie absurdu
2. Pojęcie sensu i pojęcie absurdu
3. Rozum a absurd
4. Samobójstwo jako wyraz akceptacji absurdu
5. Plus ratio quam vis caeca valere solet
6. Myśl prometejska – bunt
7. Myśl południa – zasada miara
Rozdział III
Wiara przeciw rozumowi: Lwa Szestowa niezakorzenienie
1. Doświadczenie tragedii
2. Uwagi o metodzie
3. Konieczność i niemożliwe
4. Dwa typy myślenia. Odparcie racjonalizmu
5. Świadomość historyczna
6. Prawda w życiu duchowym
7. Przyjaciel z filozoficznych antypodów
8. Biblijna krytyka rozumu
Rozdział IV
Rozum i wiara: Karla Jaspersa wiara filozoficzna
1. Intelekt (Verstand) i nauka
2. Rozum (Vernunft) i filozofia
3. Wiara i jedność poznania
4. Rozum jako wiązadło rodzajów ogarniającego
5. Prymat rozumu
6. Prawda filozoficzna rodzi się w komunikacji
egzystencjalnej
Zakończenie – „rozum rozszerzony”
Bibliografia
Indeks nazwisk
check_circle
check_circle