Seria HORYZONTY KINA. Tom 7
Przekrojowa historia ekranowych obrazów homospołeczności i homoseksualnych męskich pasji w kinie polskim w ujęciu Sebastiana Jagielskiego to lektura niezwykle pasjonująca. Autor postanowił prześwietlić całą historię polskiego kina fabularnego pod kątem mniej lub bardziej ukrytych czy aluzyjnych przedstawień zjawisk homoerotycznych rodzaju męskiego. Ich sekretną obecność Jagielski tropi na przestrzeni blisko ośmiu dekad – poczynając od jeszcze przedwojennych Ślubów ułańskich Mieczysława Krawicza z 1934 r. aż po Salę samobójców (2011) Jana Komasy. Tak ambitny i nowatorski projekt krył w sobie znaczne ryzyko, ponieważ łatwo mógł spalić na panewce, zważywszy niebezpieczeństwo powierzchownych obserwacji, subiektywnych czy tendencyjnych spostrzeżeń, epatujących obyczajową sensacyjnością lub wręcz skłonnością do skandalizujących rewelacji, gdyby nie godna podziwu rozległa i wielostronna erudycja autora, a także niebywały zmysł analityczny. Bardzo istotnym komponentem wywodów autora jest zmieniające się tło społeczno-obyczajowe kolejnych epok – od względnie liberalnych lat 30., poprzez represyjne przemilczenie o zmiennej skali nasilenia w różnych okresach PRL-u aż po konfrontację homofobii z ruchami emancypacyjnymi w III RP. Świetnie udokumentowana publicystycznymi źródłami historia polskiego homoseksualizmu rodzaju męskiego przyczynia się do pogłębienia i wycieniowania jego filmowego obrazu, a pod jej powierzchnią pulsuje budzący sympatię ton osobistego zaangażowania na rzecz stworzenia humanistycznego świata społecznej tolerancji oraz ludzkiej empatii, który, niestety, w dzisiejszej Polsce wydaje się być jeszcze bardzo odległym, nieomalże utopijnym ideałem.
prof. Tadeusz Szczepański
Sebastian Jagielski (ur. 1983), filmoznawca, wykłada w Instytucie Sztuk Audiowizualnych Uniwersytetu Jagiellońskiego. Współredaktor tomu Ciało i seksualność w kinie polskim (2009). Współpracował przy redakcji II wyd. Encyklopedii kina (red. T. Lubelski, 2010). Zajmuje się historią kina polskiego oraz problematyką płci i seksualności.
SPIS TREŚCI
Podziękowania
Wprowadzenie. Męska homospołeczność, odmieniec i polskie kino
W stronę teorii queer
Anatomia męskiego pragnienia homospołecznego
Kino, męskość i pragnienie
1. Każdemu wolno kochać, czyli karnawał odmieńców
w filmach dwudziestolecia międzywojennego
Bodo, kamp i homoeroci
Maskarady Michała Waszyńskiego
Kino jako ucieczka: Szczepko, Tońko i ich męski związek
Przestrzeń fantazji: Druga młodość i gwiazda jak
z Wagnera
Ułani, chłopcy malowani
2. „Wspólnota cierpienia i śmierci”. Homoseksualne
fantazmaty w filmowych adaptacjach utworów Jarosława
Iwaszkiewicza
Kino dziedzictwa
Gra w ciuciubabkę
Gdy spadają anioły
Trójkąty erotyczne
Stracona noc
Brzezina
Kochankowie z Marony
3. Poza granicami widzialności. Naród, polityka i męskie
pragnienie w filmach okresu PRL-u
Ziemia obiecana, czyli blask męskiego związku
Film kumpelski
Narodowa kontra męska wspólnota
Ciało idealne i antyciało
Naród i seksualność
Barwy ochronne, czyli kropla szaleństwa
Język ukrycia
Kamuflaż
Pragnienie zakazu
Dysydentyzm polityczny i seksualny
4. Rytuały dominacji. Odmieńcy w relacjach przemocy
w filmach schyłkowego okresu PRL-u
Sadomasochistyczne fantazje a zmierzch PRL-u
Cień ojca
Paranoja i morderstwo
„Homopotwory”
Męskość w warunkach obozów zagłady
Nazistowscy bracia
Obozowa homospołeczność i jej Inny
Horror kobiecości
5. „Ta owładnięta strachem męskość”. Męski etos
i homofobia w filmach z lat 90. i 2000.
Kryzys męskości
„Duch męskości wzmożonej”. Kino Władysława Pasikowskiego
Narodziny polskiego herosa
Melancholia heteroseksualna i wymiana kobiet
„Tylko męska przyjaźń jest coś warta”
Hiperboliczne identyfikacje
Upadek herosa
Gej z laleczką Pindi. Wizerunki homoseksualistów w kinie
współczesnym
„Potworny pedał”
Gej bity – gej modny
Zakończenie. Mężczyźni z szafą
Nota bibliograficzna
Bibliografia
Indeks filmów
Indeks osób
check_circle
check_circle