„Zaprezentowana rozprawa otwiera proces zapełniania dotkliwej luki w polskim literaturoznawstwie, podejmując temat niesłusznie w badaniach pomijany. Anna Jarmuszkiewicz czyni to w sposób dojrzały, metodologicznie spójny, a co najważniejsze odzwierciedlający wielowątkowość rodzimych lektur prozy autora W stronę Swanna. Buduje w dysertacji nie tylko reprezentatywny i szeroki obraz polskiej recepcji Prousta po roku 1945, ale też odnosi interesujące ją zagadnienie recepcji do kluczowych trendów nowoczesnej humanistyki, z właściwą literaturoznawstwu tendencją do przechodzenia od badań literackich do badań kulturowych. Czytając tę wielce pożyteczną rozprawę możemy się zastanawiać na ile przedstawione interpretacje potwierdzają istotę owego przejścia, a na ile podpowiadają, że nie jest ono wcale tak radykalne, jak chcieliby nieraz sądzić teoretycy”.
Z recenzji prof. dr hab. Agaty Stankowskiej (UAM)
„Muszę przyznać, że temat, którym zajęła się pani Jarmuszkiewicz wręcz domagał się opracowania. [...] jest on niewątpliwie ciekawy poznawczo (jak wiadomo książka Domagalskiego poświęcona obecności Prousta przed rokiem 1945 przysłużyła się do przetarcia szlaku jedynie w okresie wcześniejszym) i przede wszystkim wart wysiłku weń włożonego.
Z recenzji prof. dr hab. Anny Łebkowskiej (UJ)
Anna Jarmuszkiewicz – literaturoznawczyni, doktor nauk humanistycznych, współautorka (z A. Smywińską-Pohl) książki Odkrywanie niedostępnego. Utwory osierocone w dorobku studentów pochodzenia żydowskiego z Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Jagiellońskiego (Kraków 2018) oraz kilkudziesięciu artykułów naukowych publikowanych m.in. w „Pamiętniku Literackim”, „Tekstach Drugich”, „Zagadnieniach Rodzajów Literackich”, „Bulletin Marcel Proust”, współredaktorka tomów naukowych Opus citatum. O cytacie w kulturze oraz Tradycja współcześnie – repetycja czy innowacja?. Zainteresowania badawcze: recepcja literacka, związki literatury i fotografii, badania nad obrazem, judaica.
Prolegomena. Tropy Prousta
Przyczynki metodologiczne
1. Współczesne badania nad recepcją literacką – szanse i perspektywy. Rekonesans
2. Jak można dziś rozumieć pojęcie recepcji literackiej?
Proust w literaturze polskiej po 1945 roku – interpretacje
1. Proust: źródła inspiracji. Język i lektura
2. Przekłady ostatnich tomów Prousta. Problemy ideologiczne lat 40. i 50. XX wieku
3. Proust jako gadżet literacki. Stereotypy w recepcji literackiej
4. Dwie strony? Proust według Jana Błońskiego i Michała Pawła Markowskiego
4.1. Czytelnik Prousta
4.2. Dwie strony?
4.3. Jan Błoński: „Widzieć jasno w zachwyceniu”
4.4. Michał P. Markowski: „Przez długi czas kładłem się spać wcześnie”
5. „Magdalenka” Michała Głowińskiego
5.1. Wpływ a tradycja
5.2. Magdalenka z razowego chleba – wpływ Prousta
6. Obecność Prousta w powojennych dziennikach polskich pisarzy
6.1. Iwaszkiewicz: języki istnienia
6.2. Herling-Grudziński: koncentracja doświadczenia
6.3. Lechoń: trud pisania
6.4. Gombrowicz: „Brat mój, Proust!”
6.5. Mrożek: „Proust jak James Bond”
7. „Czarny Proust.” Próba zarysu recepcji Prousta w opowiadaniach Jarosława Iwaszkiewicza
8. Ćwiczenia (z) pamięci. Subiektywizacja czasu w twórczości Marcela Prousta i Zygmunta Haupta
8.1. Czas punktowy
8.2. Pamięć i styl
9. Fotografia i pamięć post-traumatyczna. Piotr Paziński wobec Prousta
10. Reprezentacje pamięci afektywnej: Józef Czapski i Marcel Proust
11. Aforyzm w nowoczesnej powieści – Proust i Myśliwski
11.1. Aforyzm jako „mały esej”
11.2. Aforyzm w powieści
11.3. Aforyzm jako cytat
Zakończenie
Aneks: Fascynacje Proustowskie
1. „Obraz utkany z odblasków”. Proust i fotografia
2. Proust i malarstwo
2.1. „Mały kawałek żółtej ściany muru...” – Proust i Vermeer
2.2. Proust, Elstir i semantyka koloru
Nota wydawnicza
Bibliografia
Abstract
Indeks nazwisk
Anna Jarmuszkiewicz
Anna Jarmuszkiewicz – literaturoznawczyni, doktor nauk humanistycznych, współautorka (z A. Smywińską-Pohl) książki Odkrywanie niedostępnego. Utwory osierocone w dorobku studentów pochodzenia żydowskiego z Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Jagiellońskiego (Kraków 2018) oraz kilkudziesięciu artykułów naukowych publikowanych m.in. w „Pamiętniku Literackim”, „Tekstach Drugich”, „Zagadnieniach Rodzajów Literackich”, „Bulletin Marcel Proust”, współredaktorka tomów naukowych Opus citatum. O cytacie w kulturze oraz Tradycja współcześnie – repetycja czy innowacja?. Zainteresowania badawcze:, recepcja literacka, związki literatury i fotografii, badania nad obrazem, judaica.