W ostatnich latach życia polemiczny odruch pojawiał się u profesora Henryka Markiewicza ze zwiększoną częstotliwością. Działo się tak zapewne zarówno dlatego, że mniej niż dotąd pochłonięty poważną pracą własną, uważniej śledził bieżące życie naukowe, jak i z tego głównie względu, że spora część tendencji i postaw badawczych, wyłaniających się z postmodernistycznego paradygmatu, napotykała na opór jego racjonalności, wychodziła poza aksjologiczną ramę, w obrębie której pracował jego intelekt; rozmijała się też wyraźnie z wyobrażeniami o naukowości i profesjonalizmie, jakie go ukształtowały. (…)
Wciąż spierał się o literaturoznawcze imponderabilia i korygował tezy aktualnie krążące w jego naukowej biosferze, ale też z pasją prowadził walkę podjazdową, pokazując na konkretnych przykładach, jakie są skutki interpretacyjnego leseferyzmu i badawczej dezynwoltury – brak wiedzy, lekceważenie profesjonalnego warsztatu, językowe niechlujstwo. Trwał przy przeświadczeniu, że istnieją granice interpretacyjnej dowolności, zwalczał „wirusa nadinterpretacji i programowego subiektywizmu”, pisał kąśliwie, że nawet jeśli historię literatury charakteryzować (za jedną z badaczek) jako „fikcję, dyskurs, który nie odtwarza rzeczywistości, lecz nadaje jej znaczenie”, to jednak „nawet nie odtwarzając rzeczywistości, należy się choć trochę z nią liczyć. W przeciwnym wypadku mamy do czynienia z zabawą, która nie ma swych reguł. A zabawa bez reguł to licha zabawa”.
Teresa Walas, ze Wstępu
Spis treści
Teresa Walas, Wstęp
I. Artykuły
Duże i małe zagadki Lalki
Juliusza Kleinera Wyjaśnienia wstępne z zakresu historii literatury
O księgach pamiątkowych – w księdze pamiątkowej
Z nowych polowań na skrzydlate słowa
Jak czytać Fortepian Szopena?
Trzy zakończenia Kochanków Wacława Grubińskiego
Perypetie Jankiela
II. Polemiki, opinie, komentarze
Spory dawne i nowe
Spór o interpretację – i nie tylko
Resentymenty i utopia
Sporu psa z kotem ciąg dalszy
O kondycji i perspektywach polonistyki uniwersyteckiej. Komentarz do rozmowy „Wielogłosu”
Odpowiedź na ankietę „Tekstów Drugich”
Czytając ankietę „Tekstów Drugich”
Antropologia pozytywizmu czy jego czarna legenda?
Spór na ostro a ethos rycerski
Niemożliwa, ale niezbędna
Uwagi fachowca (w swych intencjach) o tym, jak intelektualiści bronią humanistyki
Kilka myśli, co nienowe i niemiłe
Egocentryczny romans z tekstem
Amica Janion, amica Szczuka, sed
Moje zdziwienia
Czy tak popularyzować?
Coś ty uczynił znawcom, Mickiewiczu?
Dlaczego i dla kogo skumbrie w tomacie?
Nad cytatem z Adorna
Obrachunki lalkarskie
Pytanie do augurów
Jak dyskutować o kanonie literackim?
O Przedwiośniu raz jeszcze
Co się dzieje w IBL?
Ogrody nieplewione
Spóźnione glosy do wywiadu o historii
Antyteoretyczna teoria
Glosa do dyskusji o komparatystyce
Propozycja
Znowu o Lalce
Zdziwienie i troska
Rota – tekst „mocno endecki”?
Niebezpieczne zabawy
Nowe pytania do kulturowych teoretyków literatury
Pytajniki i wykrzykniki
Tym razem – bez zdziwienia
Gwałt na Reducie Ordona
Na marginesie dyskusji o „Wiadomościach Literackich”
Znowu dyskutuję z profesorem Nyczem
I zdziwienia, i niepewność
Irytacje
Czy to poezja?
Czytając recenzje teatralne
O recenzji napisanej nieuprzejmie
Moja skarga
III. Varia
Mój alternatywny życiorys polonistyczny. Przemówienie na jubileuszu dziewięćdziesięciolecia
Jeszcze napiszę o tym książkę. Anna Marchewka rozmawia z profesorem Henrykiem Markiewiczem głównie o krytyce, ale raczej tej literackiej niż politycznej
100 pytań do Henryka Markiewicza
Co pamiętam o początkach „Życia Literackiego”
O początkach i zapomnieniu „Życia Literackiego”. Rozmowa z profesorem Henrykiem Markiewiczem, pierwszym redaktorem naczelnym pisma. Rozmawia Stefan Ciepły
O Janie Błońskim
Dojrzałość. (O Stefanie Sawickim)
Te książki dają kulturową kompetencję
Dobroć
IV. Publicystyka
Słowa nieopatrzne i słowa straszne
Imponderabilia i hekatomba
Niefortunna próba obalenia mitu
Włodek ma prawo do obrony
To była zła sprawa
Wygładzony obraz przeszłości
Czy przedwojenny antysemityzm był rasistowski?
Nota edytorska
Indeks osób
check_circle
check_circle
