„ABC metodyki nauczania języka polskiego jako obcego Anny Seretny i Ewy Lipińskiej to pierwszy podręcznik do metodyki nauczania polszczyzny jako języka obcego, uwzględniający zarówno nauczanie części systemu języka, jak też nauczanie sprawności”
(Z recenzji prof. W.T. Miodunki)
„ABC metodyki nauczania języka polskiego jako obcego (...) ma charakter książki metodycznej z bardzo dobrą zawartością wiedzy z zakresu systemu języka polskiego. Autorki umiały wyznaczyć właściwe proporcje między praktycznym kształtem sprawności językowej a teoretyczną wiedzą o języku, całkiem słusznie uznając prymat praktyki językowej i komunikacyjnej, redukując natomiast wiedzę teoretyczną przeznaczoną głównie dla lektorów do takiego zakresu, który stanowi niezbędne zaplecze doskonalenia praktyki. Poradnik (...) realizuje w pełni treści merytoryczne i metodyczne, jest doskonale skonstruowany i spełnia wszystkie kryteria określające jego wartość dydaktyczną.”
(Z recenzji prof. U. Żydek-Bednarczuk)
„ABC metodyki nauczania języka polskiego jako obcego – to propozycja adresowana do nauczycieli, którzy rozpoczynają pracę zawodową, oraz tych, którzy pragnęliby rozwinąć swój warsztat, dla słuchaczy studiów podyplomowych oraz studentów studiów magisterskich z zakresu metodyki nauczania języka polskiego jako obcego, a także do nauczycieli polonijnych.
Dzięki ABC zainteresowani będą mogli wejść w krąg podstawowych zagadnień związanych z metodyką nauczania języka polskiego jako obcego, zapoznać się z ciekawymi technikami nauczania i różnorodnymi typami ćwiczeń językowych.”
(Ze wstępu)
SPIS TREŚCI
Władysław Miodunka - WSTĘP
OD AUTOREK
WPROWADZENIE
CZĘŚĆ I
NAUCZANIE CZĘŚCI SYSTEMU JĘZYKOWEGO POLSZCZYZNY
NAUCZANIE WYMOWY I INTONACJI
I. Fonetyka
II. Wymowa i jej znaczenie w opanowywaniu języka obcego
III. Miejsca trudne
IV. Techniki nauczania wymowy
V. Podsumowanie
NAUCZANIE PISOWNI
I. Alfabet
II. Pismo a mowa
III. Zasady pisowni
IV. Ortografia w nauczaniu języka polskiego jako obcego
V. Techniki nauczania pisowni
NAUCZANIE SŁOWNICTWA
I. Słownictwo a kompetencja komunikacyjna
II. Kompetencja leksykalna
III. Dobór materiału leksykalnego
IV. Słownictwo w nauczaniu języka polskiego jako obcego
V. Techniki nauczania słownictwa
VI. Gęstość słownictwa
VII. Słownictwo a sprawności językowe
VIII. Słowniki użyteczne w nauce języka polskiego jako obcego
IX. Repetitio est mater studiorum
NAUCZANIE GRAMATYKI
I. Gramatyka w nauczaniu języka obcego
II. Kompetencja gramatyczna
III. Gramatyka pedagogiczna a gramatyka naukowa
IV. Pierwsze programy gramatyczne do nauczania języka polskiego jako obcego
V. Uwagi ogólne na temat nauczania gramatyki
VI. Techniki nauczania gramatyki
VII. Poprawianie błędów
VIII. Podsumowanie
CZĘŚĆ II
NAUCZANIE I ROZWIJANIE SPRAWNOŚCI JĘZYKOWYCH
ROZUMIENIE ZE SŁUCHU
I. Słuchanie ze zrozumieniem
II. Słyszenie a słuchanie
III. Efektywność słuchania
IV. Słuchanie a mówienie
V. Słuchanie a czytanie
VI. Sprawność rozumienia ze słuchu
VIII. Przykładowe techniki pracy z tekstem
IX. Wskazówki praktyczne
X. Podstawowe zasady nauczania rozumienia ze słuchu
MÓWIENIE
I. Komunikowanie (porozumiewanie się)
II. Komunikacja werbalna
III. Komunikacja niewerbalna
IV. Kod mówiony a kod pisany
V. Kod mówiony - kiedy i jak go uczyć?
VI. Techniki nauczania mówienia
VII. Łączenie mówienia z innymi sprawnościami
VIII. Ocena postępów w mówieniu
IX. Podstawowe zasady nauczania mówienia
NAUCZANIE CZYTANIA
I. Czytanie
II. Akt czytania a sprawność czytania
III. Czytanie w nauczaniu języka obcego
IV. Metody nauczania języków obcych a sprawność czytania
V. Materiały do nauczania czytania
VI. Cele nauczania czytania w języku obcym
VII. Techniki nauczania czytania w języku obcym
VIII. Przykładowe techniki pracy z tekstem
IX. Podsumowanie
PISANIE
I. Komunikacja pisemna
II. Dlaczego pisanie jest trudne?
III. Pisanie a czytanie
IV. Jezyk pisany a język mówiony
V. Język pisany - czy i jak go uczyć?
VI. Techniki nauczania pisania
VII. Poprawa i ocena prac
CZĘŚĆ III
KONTROLA WYNIKÓW W NAUCZANIU JĘZYKA POLSKIEGO JAKO OBCEGO
TESTY JĘZYKOWE I ICH RODZAJE. KRYTERIA POPRAWNOŚCI TESTU JĘZYKOWEGO
I. Wstęp
II. Klasyfikacja testów
III. Kryteria poprawności testu
IV. Ewaluacja
TYPY ZADAŃ TESTOWYCH W TESTOWANIU ZNAJOMOŚCI JĘZYKA POLSKIEGO JAKO OBCEGO
I. Wstęp
II. Rodzaje zadań testowych i jednostek testu
III. Przykłady zadań testowych w testowaniu języka polskiego jako obcego
CZĘŚĆ IV
ANEKS
CERTYFIKATOWE EGZAMINY Z JĘZYKA POLSKIEGO JAKO OBCEGO
I. Certyfikacja
II. Ogólny opis umiejętności językowych dla poszczególnych poziomów zaawansowania
PODRĘCZNIKI I POMOCE DYDAKTYCZNE. WYBÓR.
Podręczniki ogólne
Podręczniki do nauczania wymowy polskiej
Pomoce do nauczania ortografii
Pomoce do nauczania słownictwa
Pomoce do nauczania gramatyki
Pomoce do nauczania rozumienia ze słuchu
Pomoce do nauczania mówienia
Pomoce do nauczania czytania
Pomoce do nauczania pisania
Zbiory testów
Słowniki ogólne języka polskiego (wybór)
Słowniki specjalistyczne
Słowniki ogólne dla cudzoziemców
Słowniki specjalistyczne dla cudzoziemców
BIBLIOGRAFIA
Ewa Lipińska
Dr hab. pracownik naukowy Uniwersytetu Jagiellońskiego. Związana z Centrum Języka i Kultury Polskiej w Świecie UJ. Odbywała staż w Wydziale Komunikacji w australijskim Uniwersytecie w Wollongong jako oraz pracowała na Uniwersytecie Macquarie w Sydney jako lektor języka polskiego i w Sobotniej Szkole Polskiej w Wollongong gdzie prowadziła zajęcia z zakresu nauki języka, kultury i geografii Polski. Pracowała również w zespole ds. opracowywania testów certyfikatowych i egzaminowania przy Państwowej Komisji Poświadczania Znajomości Języka Polskiego jako Obcego, prowadziła warsztaty szkoleniowe w kraju i za granicą, popularyzujące testy biegłości z języka polskiego jako obcego, brała także udział w przeprowadzaniu egzaminów certyfikatowych z języka polskiego jako obcego. jest członkiem Stowarzyszenia „Bristol” Polskich i Zagranicznych Nauczycieli Kultury Polskiej i Języka Polskiego Jako Obcego oraz Stowarzyszenia Wspólnota Polska Oddział w Krakowie. Jej najbardziej znane prace to: Kiedyś wrócisz tu... (1997), Z polskim na ty (2003), Księżyc w butonierce (2004), Z ziemi włoskiej do Polski (2010), Język ojczysty, język obcy, język drugi. Wstęp do badań dwujęzyczności (2003), ABC metodyki nauczania języka polskiego jako obcego (2005) oraz Programy nauczania języka polskiego jako obcego. Poziomy A1–C2 (2011).
Anna Seretny
Anna Seretny, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego. Autorka licznych monografii i artykułów z zakresu glottodydaktyki polonistycznej oraz podręczników do nauki języka polskiego jako obcego. W pracy naukowej zajmuje się badaniami kompetencji leksykalnej uczących się polszczyzny, analizą leksykalnej dostępności tekstów pisanych i mówionych, a także uwarunkowaniami efektywnej inferencji leksykalnej. W kręgu jej zainteresowań badawczych znajdują się również zagadnienia związane z dwujęzycznością i nauczaniem języka polskiego jako odziedziczonego. W przeszłości była pracownikiem naukowym Uniwersytetów Connecticut i w Toronto. Wiceprezes (wcześniej prezes) Stowarzyszenia „Bristol” Polskich i Zagranicznych Nauczycieli Kultury Polskiej i Języka Polskiego jako Obcego. Do jej najbardziej znanych prac zalicza się: Kompetencja leksykalna uczących się języka polskiego jako obcego w świetle badań ilościowych (2011), Miedzy językiem ojczystym a obcym. Nauczanie i uczenie się języka odziedziczonego w chicagowskiej diasporze polonijnej (2012) i Słownictwo w dydaktyce języka. Świat słów na przykładzie języka polskiego jako obcego (2015), Kto czyta – nie błądzi. Ćwiczenia rozwijające sprawność czytania (2008) i Per aspera ad astra. Ćwiczenia rozwijające sprawność czytania (2008).
