Miłosz Bernackiego – czytany hermeneutycznie – to poeta-metafizyk, pisarz tropów Nieznanego, Środkowoeuropejczyk, poeta światowy, twórca niepokorny, obciążony brzemieniem wieszczej roli, którą, sięgając dla wybawienia po topikę skromności, niesie świadomie i do końca. Przede wszystkim jest to jednak poeta epifanii w jej nowoczesnym wydaniu […]. To praca mądrze skomponowana, rzeczywiście całościowo ujmująca „bio-grafię” liryczną Miłosza od jego litewskich początków przez warszawskie i światowe rozwinięcia po krakowski finał.
Powstał, chcę to mocno podkreślić, tom, który nazwałbym z pełną odpowiedzialnością jedną z najpoważniejszych syntez miłoszologicznych początku XXI wieku. Tom skupiony na najgłębszych pokładach tekstów autora Kronik i Traktatu teologicznego, dotykający w pisanych z pasją erudycyjnych partiach monografii najgłębszych pokładów Miłoszowego światoobrazu i światoodczucia. To synteza, której wróżę długie czytanie, a równocześnie głos hermeneuty, który „myśli Miłoszem”.
Z recenzji naukowej prof. dr hab. Jarosława Ławskiego
Marek Bernacki (ur. 1965) – absolwent filologii polskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego, doktor habilitowany nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa, prof. nadzwyczajny w Katedrze Polonistyki, dziekan Wydziału Humanistyczno-Społecznego Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej. Autor i współautor wielu monografii naukowych oraz książek popularnonaukowych, m.in. Hermeneutyka fenomenu istnienia. Studia o polskiej literaturze współczesnej (2010), Świat interpretować – konieczne zadanie. Studia o literaturze polskiej przełomu XX i XXI wieku (2014), Miłosz. Spotkania. Studia i rozprawy miłoszologiczne (2018), Liryka i aksjologia. Rozmowy o poezji i sztuce polskiej przełomu XX i XXI wieku (z M. Dzieniem; 2018), Jak analizować wiersze poetów współczesnych (2002), Leksykon powieści polskich XX wieku (z M. Dąbrowskim; 2002). Redaktor prac zbiorowych, np. „We mnie jest płomień który myśli” – glosy do Herberta (w 10. rocznicę śmierci Poety) (2009), Czytanie miasta. Bielsko-Biała jako kulturowy palimpsest (z R. Pyszem; 2016), Miłosz. Dyskursy (z A. Matuszek; 2016), oraz dwóch tomów czasopisma „Świat i Słowo” (t. 6, 2006; t. 25, 2015).
WSTĘP. TROPIENIE MIŁOSZA
MŁODZIEŃCZY KRYZYS WIARY ("KOMPOZYCJA")
EKSTATYCZNY PODRÓŻNIK ("MOJA PODRÓŻ PO CZECHACH")
WTAJEMNICZENIE I FASCYNACJA OSOBĄ OSKARA W. MIŁOSZA ("CZELADNIK, DOBROĆ")
PRZEZWYCIĘŻENIE TOKSYN NIHILIZMU ("ST. IGN. WITKIEWICZ")
ROZMOWY W LA COMBE, CZYLI ANTIDOTUM NA „HEGLOWSKIE UKĄSZENIE” ("MITTELBERGHEIM")
USTAWIANIE GŁOSU: „I Z RUCHU PODJĄĆ MOMENT WIECZNY” ("NOTATNIK: BRZEGI LEMANU")
PRZEMILCZANIE KRASIŃSKIEGO ("ODWRÓT KRASIŃSKIEGO")
POEZJA JAKO „MOWA PIERWSZA” ("MOJA WIERNA MOWO")
W METAFIZYCZNO-AKSJOLOGICZNEJ PRÓŻNI ("OECONOMIA DIVINA")
NIEUFNIE WOBEC PROJEKTU MITTELEUROPY ("CENTRAL EUROPEAN ATTITUDES, LOOKING FOR A CENTER: ON THE POETRY OF CENTRAL EUROPE")
PRZYJAŹŃ, NIENAWIŚĆ – POEZJA ("W MOJEJ OJCZYŹNIE CZESŁAWA MIŁOSZA, W MIEŚCIE ZBIGNIEWA HERBERTA")
GOSZYCE, KRAKÓW, RZYM. O PRZYJAŹNI Z JERZYM TUROWICZEM ("CAFFE GRECO")
SPOTKANIA Z PAPIEŻEM ("ODA NA OSIEMDZIESIĄTE URODZINY JANA PAWŁA II")
OD EPIFANII DO APOKATASTAZY
ZSTĄPIENIE DO HADESU ("ORFEUSZ I EURYDYKA")
„NAJWAŻNIEJSZE JEST ZBAWIENIE” ("O ZBAWIENIU")
SPÓR O JEZUSA ("SYN ARCYKAPŁANA")
PRZECZUCIE ABSOLUTU ("OBECNOŚĆ")
KOMENTARZE PRASOWE PO ŚMIERCI CZESŁAWA MIŁOSZA
CZY TWÓRCZOŚĆ CZESŁAWA MIŁOSZA WYTRZYMA PRÓBĘ CZASU? DYLEMATY MIŁOSZOLOGII
SUMMARY
NOTA BIBLIOGRAFICZNA
BIBLIOGRAFIA
INDEKS DZIEŁ I WYPOWIEDZI CZESŁAWA MIŁOSZA
INDEKS OSOBOWY
Marek Bernacki
Marek Bernacki (ur. 1965) – absolwent filologii polskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego, doktor habilitowany nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa, prof. nadzwyczajny w Katedrze Polonistyki, dziekan Wydziału Humanistyczno-Społecznego Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej. Autor i współautor wielu monografii naukowych oraz książek popularnonaukowych, m.in. Hermeneutyka fenomenu istnienia. Studia o polskiej literaturze współczesnej (2010), Świat interpretować – konieczne zadanie. Studia o literaturze polskiej przełomu XX i XXI wieku (2014), Miłosz. Spotkania. Studia i rozprawy miłoszologiczne (2018), Liryka i aksjologia. Rozmowy o poezji i sztuce polskiej przełomu XX i XXI wieku (z M. Dzieniem; 2018), Jak analizować wiersze poetów współczesnych (2002), Leksykon powieści polskich XX wieku (z M. Dąbrowskim; 2002). Redaktor prac zbiorowych, np. „We mnie jest płomień który myśli” – glosy do Herberta (w 10. rocznicę śmierci Poety) (2009), Czytanie miasta. Bielsko-Biała jako kulturowy palimpsest (z R. Pyszem; 2016), Miłosz. Dyskursy (z A. Matuszek; 2016), oraz dwóch tomów czasopisma „Świat i Słowo” (t. 6, 2006; t. 25, 2015).
