Klasycznie rozumiane tabu odsyła do dwóch kategorii: świętości i nieczystości. (…) Wszystko, co jest zaliczane do sfery sacrum, budzi jednocześnie zachwyt i strach, jednakże to współistnienie dwóch skrajnie różnych emocji wyzwala (podświadomie lub nie) ciekawość. Jest ona podyktowana zarówno chęcią odkrycia źródeł tabu, jak i weryfikacji rzeczywistej funkcji w społeczności, a w końcu – ewentualnych realnych konsekwencji jego złamania. Dziś, w dobie postępującej globalizacji i przełamywania kolejnych barier blokujących poznanie, następuje coraz częstsze odkrywanie, a potem znoszenie kolejnych sfer milczenia, przy jednoczesnej świadomości, że tabu jako takie nie zniknie. Będąc gwarantem ciągłości i spójności kultury, jest wręcz niezbędne. Problem polega tylko na tym, by nie było ono źródłem przemocy, opresji wobec człowieka, ani też jądrem poważnych problemów społecznych.
Zebrane w tomie teksty są tego najlepszym dowodem. Zbiorowa refleksja międzynarodowej grupy naukowców pokazuje, że przestrzenie kultury, które leżą w sferze ich zainteresowań, są nierzadko polem jeszcze niedostatecznie oswojonym, a przez to wartym dogłębnej penetracji. Dzięki współpracy badaczy z różnych uniwersytetów udało się stworzyć książkę, która może stanowić doskonałe źródło informacji na temat istoty, funkcji, metamorfoz i „wcieleń” usankcjonowanej na gruncie różnych społeczności „zmowy milczenia”. Jednocześnie (biorąc pod uwagę mnogość i wielokierunkowość zaprezentowanych tu wyników badań) pozycja ta będzie cennym punktem wyjścia do bardziej sprofilowanych rozważań kolejnych badaczy zajmujących się literaturą i kulturą różnych epok.
Z recenzji dr hab. Aleksandry Zywert, prof. UAM
„Obszary zakazane”, stanowiąc immanentną część kultury ludzkiej, zmieniają się wraz z nią i prowokują do nieustannych reinterpretacji. Literatura i sztuka okazują się niezwykle czułym sejsmografem, skrupulatnie odnotowującym i w sobie właściwy sposób wyrażającym natężenie procesów tabuizacji i detabuizacji w danej społeczności. Niniejsza monografia jest próbą spojrzenia na te zagadnienia ze współczesnych perspektyw badawczych.
Od Redakcji
WERONIKA BIEGLUK-LEŚ, EWA PAŃKOWSKA
W kręgu problematyki tabu – zarys wstępny
I. Cielesność i seksualność
JOANNA DZIEDZIC
Ciało i cielesność w poezji Afanasija Feta (z perspektywy somatopoetyki)
PAULINA CHARKO-KLEKOT
Doświadczenie kobiecości w dramaturgii Natalii Błok
ANNA MAROŃ
≪Голубоетабу≫– тема однополой любви в современной русской драматургии
ОЛЬГА ШАФ
Гомоеротика як колоніальний ≪сюжет≫: Гнат Михайличенко та його ≪блакитний роман≫
з революцією
MARTA ZAMBRZYCKA
Tabu ciała i seksualności w cyklach fotograficznych Arsena Sawadowa Донбас-Шоколад i Марксизм де Сад
II. Dewiacje i wynaturzenia
ANNA ALSZTYNIUK
Табуізаваныя тэмы ў рамане Юрыя Станкевіча П’яўка
MARIUSZ MACIEJ LEŚ
Kanibalizm w literaturze fantastycznonaukowej
ANNA STRYJAKOWSKA
Trauma przemocy kazirodczej w opowieści Сестренка Kristiny Gepting
III. Tabu a estetyka
ЕЛЕНА ЛЕПИШЕВА
Неконвенциональная стратегия Змитра Вишнeва как табу ≪высокой≫прозы
ANNA TYKA
Tradycje teatru antyliterackiego Carmela Benego w Dysmorfofobii Władimira Sorokina
AGNIESZKA JUCHNIEWICZ
Naruszenie tabu a gry językowe w dramatach Olega Bogajewa
KATARZYNA WASIŃCZUK
Światy na opak. O (nie)istnieniu tabu we współczesnej rosyjskiej dramaturgii. Na przykładzie wybranych utworów I. Wyrypajewa i W. Sigariewa
JADWIGA GRACLA
O tym nie mówi się głośno – historia jako maska. Uwagi o spektaklu Szaleńcza wędrówka po święte dary
GRETA RINKEVICIUTE
Экзистенциальные параметры вневременного присутствия героев в пьесах М. Арбатовой Алексеев и тени и С. Медведева Представление о любви
IV. Tabu a kategorie kulturowe i narodowe
ЭЛЕОНОРА ШЕСТАКОВА
Национальные литературные мотивы: табу, нормы, сдвиги, трансформации
МАРИНА ЗА ГИДУЛЛИНА
Публичное осмеяние табуированных форм как знак преодоления культурных запретов
KATARZYNA ANNA DROZD-URBAŃSKA
Sytuacja języka białoruskiego po 1991 roku i jej odzwierciedlenie w literaturze.
Język jako kulturowe tabu
АЛЕКСАНД РИВАНИЦКИЙ
Нечистый как воплощение национального табу в Фаусте И.В. Гете и Докторе Фаустусе Т. Манна: трансформация ролей и позиций
LILIANA KALITA
Terminacja ciąży a tabu językowo-społeczne (Anna Starobiniec Посмотри на него)
Indeks w języku polskim
Indeks – cyrylica
check_circle
check_circle