Nowoczesna eseistyka filozoficzna w piśmiennictwie polskim pierwszej połowy XX wieku
Nowoczesna eseistyka filozoficzna w piśmiennictwie polskim pierwszej połowy XX wieku
ISBN
8-370-52610-1
ISBN E-book
978-83-242-2524-8
Rok wydania
2001
Liczba stron
320
Format
A5 (125x205)
Oprawa
miękka ze skrzydełkami
Książka
Niedostępna
Powiadom o dostępności
Zapisując się akceptuję RODO i regulamin strony
E-book (pdf)
13,00 zł
Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni : 13,00 zł
Kupujesz u wydawcy
Szybka wysyłka
Bezpieczne transakcje

Seria HORYZONTY NOWOCZESNOŚCI. Tom 18


Książka jest próbą zrekonstruowania i opisania tych nurtów w polskiej myśli filozoficznej pierwszej połowy XX wieku, które celowo i świadomie przeciwstawiały się uprawianiu filozofii jako nauki ścisłej, opartej na modelu dyscyplin przyrodniczych i dążącej do metodycznego, systematycznego opisu rzeczywistości. Tym, co pomimo wszystkich różnic łączy pisarstwo takich myślicieli jak Stanisław Brzozowski, Bronisław Malinowski, Bolesław Miciński, Henryk Elzenberg, Jerzy Żuławski, Michał Sobeski – głównych bohaterów książki – jest przekonanie, że zarysowane na początku wieku XX nowe formy życia społecznego, w tym zwłaszcza nowa sytuacja egzystencjalna podmiotu, wymagają odmiennych od przyjętych tradycyjnie przez język filozofii form opisu – bliższych literaturze i literackim środkom wyrazu. Stąd podstawowym założeniem metodologicznym książki jest przeświadczenie, że historii filozofii nie można traktować wyłącznie jako historii idei i światopoglądów, lecz należy uprawiać ją również jako historię tekstów filozoficznych, historię tropów, figur, narracji, gatunków.


SPIS TREŚCI

Część I: GENEZA NOWOCZESNEJ ESEISTYKI FILOZOFICZNEJ

Tekst filozoficzny jako przedmiot kompetencji poetyki historycznej

Dekonstrukcja i neopragmatyzm o problemie literackości filozofii
Poetyka tesktu filozoficznego i retoryka dyskursu

Pisarstwo z pogranicza filozofii i literatury: rys historyczny

Między fragmentem a całością: romantyczne antecedencje eseidtyki nowoczesnej

Filozofia a literatura: perspektywa wczesnomodernistyczna

Część II: GATUNKI NOWOCZESNEJ WYPOWIEDZI FILOZOFICZNEJ

Wprowadzenie

Nowoczesny dialog filozoficzny

Formy dialogiczne w literaturze przełomu XIX i XX wieku
Dialogi Stanisława Brzozowskiego

Portret jako gatunek wypowiedzi filozoficznej (od Patera do Micińskiego)

Portret imaginacyjny: Pater, Brzozowski
Portret filozoficzny: Valery, Miciński

Filozoficzny dziennik intymny: de Biran, Amiel, Elzenberg

Maine de Biran: studiowanie siebie samego
Amiel: umykając "ja"
Henryka Elzenberga Kłopot z istnieniem: autoprezentacja podmiotu, konstrukcja tekstu

Nowoczesne formy eseistyczne w piśmiennictwie polskim
Esej nowoczesny: zwiastun, tęsknota, parergon
Esej w literaturze polskiej przełomu XIX i XX wieku
Esej i eseizacja a gatunkowość nowoczesnej wypowiedzi filozoficznej

Część III: NOWOCZESNE DYSKURSY ESEISTYCZNE: BRZOZOWSKI, MALINOWSKI, MICIŃSKI

Wprowadzenie

"Myśli są jeszcze niegotowe". Pisarstwo filozoficzne Stanisława Brzozowskiego

Maska i twarz. Technika portretu intelektualnego w pismach Brzozowskiego
Filozofia jako autobiografia
Esej, system, całość
Prawda, język, tekst

"Żywy człowiek, żywy język, żywe, pełnokrwiste fakty". Pisarstwo antropologiczne Bronisława Malinowskiego

Uczony, kochanek, esteta. O dzienniku Bronisława Malinowskiego.
Jedność dzieła etnograficznego. Diary a monografie terenowe

Na pograniczu dwóch kultur. Narracja w Polowaniu na duchy na morzach południowych oraz w Argonautach Zachodniego Pacyfiku

"Przywrócenie życia słowom". Pisarstwo filozoficzne Bolesława Micińskiego

esej contra słownik. Micińskiego koncepcja filozoficznego pisarstwa
Marginesy, bibeloty, ornamenty: konstrukcja i recepcja Podrózy do piekieł


PRZECZYTAJ FRAGMENT

Wprowadzenie

 

Gest przekraczania granic pomiędzy filozofią a literaturą, w swej postaci znamiennej dla nowoczesności, dokonuje się przede wszystkim na płaszczyźnie, którą można by określić jako modalną, gdyż obejmuje ona całą strukturę wypowiedzi i jej specyficzne właściwości. Nie znaczy to jednak, że gatunkowość jest dla nowoczesnej wypowiedzi filozoficznej cechą nieistotną, przygodną, funkcjonującą jedynie jako odziedziczony po tradycji spadek i traktowaną, w najlepszym przypadku, jako retoryczny ozdobnik. Wręcz przeciwnie - filozoficzne pisarstwo przełomu XIX i XX wieku chętnie i, jak można sądzić, w pełni świadomie sięgało po różne formy gatunkowe, odpowiednio je modyfikując, przekształcając i wykorzystując jako nośny instrument, pozwalający w sposób pełniejszy, doskonalszy wyrazić wiele zagadnień charakterystycznych i podstawowych dla nowoczesnej refleksji nad podmiotem, poznaniem czy też kulturą.
Sam problem gatunków w filozofii jest, oczywiście, zagadnieniem tak dawnym, jak sama refleksja filozoficzna, choć profesjonalna, akademicka lektura tekstów filozoficznych stosunkowo rzadko, jak się wydaje, brała pod uwagę ich specyficzny kształt gatunkowy, to, w jaki sposób są zbudowane, ukształtowane, w jaki sposób komunikują wyrażane treści. Rzadko też dostrzegała znaczenie czynników konstrukcyjnych dla semantyki wypowiedzi filozoficznej, którą traktowano najczęściej jako w pełni przejrzystą, „obojętną" na specyficzny tekstowy kształt, jaki przybierała. Gatunkowość, czy może raczej ugatunkowienie tej wypowiedzi jest, bez wątpienia, jednym z tych czynników, które ową przejrzystość zakłócają, mącą, pokazują bowiem, że tekst filozoficzny odnosi się nie tylko do rzeczywistości pozatekstowej, lecz także do rzeczywistości tekstowej, w tym przypadku - do tradycji gatunkowej, której jest częścią i która jest istotnym czynnikiem wpływającym na odczytanie dzieła filozoficznego.
Cztery gatunki - dialog, portret, autobiografia oraz esej - wypada uznać za szczególnie istotne dla nowoczesnej wypowiedzi filozoficznej. Wszystkie posiadają bogatą tradycję, sięgającą w przypadku dialogu i portretu (jeśli za jego prototyp uznać tzw. charaktery, których twórcą był m.in. Teofrast) starożytności, zaś w przypadku autobiografii oraz eseju - początków nowożytności.

HORYZONTY NOWOCZESNOŚCI poświęcone są prezentacji studiów nad tymi nurtami w literaturze, teorii, filozofii i historii kultury, których specyfikę określają horyzonty nowoczesności. W monografiach oraz zbiorach prac polskich i tłumaczonych, składających się na kolejne tomy serii, problematyka nowoczesności stanowi punkt dojścia, obszar centralny bądź przedmiot krytycznych odniesień i przewartościowań - pozostając niezmiennie w kręgu zasadniczych badawczych zainteresowań.

 

Opinie o książce
0 opinie
Zaloguj się, aby dodać opinię
Nowoczesna eseistyka filozoficzna w piśmiennictwie polskim pierwszej połowy XX wieku
Książka
Niedostępna
Powiadom o dostępności
Zapisując się akceptuję RODO i regulamin strony
E-book (pdf)
13,00 zł
Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni : 13,00 zł
Dostawa
(od 150 zł gratis!)
Dostawa
InPost (paczkomat)
od 10.00 zł
Pocztex Punkt (punkt odbioru)
od 10.00 zł
Pocztex 2.0 Kurier
od 10.00 zł
Pocztex 2.0 Kurier (pobranie)
od 15.00 zł
DPD Kurier
od 12.00 zł
DPD Kurier (pobranie)
od 17.00 zł
Odbiór osobisty (Kraków, Żmujdzka 6B)
0.00 zł
Wysyłka elektroniczna (e-booki)
0.00 zł

Z tej samej kategorii

Hanna Buczyńska-Garewicz

Człowiek wobec losu

Książka
Książka: Brak w magazynie
E-book (pdf)
14,00 zł
Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni : 14,00 zł
Andrzej Szahaj

O interpretacji

Książka
Książka: Brak w magazynie
E-book (epub, mobi, pdf)
15,00 zł
Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni : 15,00 zł
Loading...