Monografia ostatniego, nieukończonego spektaklu twórcy Cricot 2. W oparciu o niepublikowane dotąd źródła (zarejestrowane na taśmach wideo próby spektaklu, rękopisy Tadeusza Kantora, rysunki itp.) autor odtwarza proces powstawania przedstawienia, przerwany przez śmierć reżysera. Interpretacje koncentrują się tu wokół cząstkowych ujawnień dzieła, mających miejsce za życia artysty. Książka składa się z sześciu rozdziałów przybliżających skomplikowane zależności między artystą-autorem i dziełem „w toku”. Proces tworzenia inscenizacji „Urodzin” jest ujmowany jako wysiłek poszukiwania pamięciowych śladów i ich powtarzania w scenicznej reprezentacji, a rola Tadeusza Kantora – jako demiurga, który kulminuje i przekracza postawy przyjmowane przez siebie w poprzednich przedstawieniach Teatru Śmierci.
SPIS TREŚCI
WPROWADZENIE
I. STAN BADAŃ NAD OSTATNIM DZIEŁEM TADEUSZA KANTORA
1. Kilka uwag do bibliografii podmiotowej i przedmiotowej Tadeusza Kantora
2. Ślady i źródła: niepublikowane rękopisy, rysunki, nagrania
3. Recepcja scen do spektaklu. Pomiędzy epifanią a fikcją
II HERMENEUTYKA. POGŁĘBIENIE ANALIZ STRUKTURALNYCH
MARGINALIZUJĄCYCH OBECNOŚĆ ARTYSTY W PRZESTRZENI DZIEŁA
1. Droga ku własnemu centrum. Kantorologiczne dominanty metodologiczne
2. Granice dyskursu strukturalno-semiotycznego na przykładzie partytury Wielopole, Wielopole Tadeusza Kantora
III ARTYSTA PRZED SAMYM SOBĄ. SZTUKA INTYMNEJ MIMESIS
1. Przekroczyć śmierć w teatrze
2. Tadeusz Kantor – idealny widz własnego spektaklu
3. Epifanie siebie. Epifanie czasu przeszłego
Od szkicu ręki szkicującej do reżyserowania siebie
Pokój z obrazami jako scena
IV DZIEŁO W PROCESIE. OD PIERWSZYCH POMYSŁÓW DO PARTYTURY
1. Zapiski intymne, obrazy i rysunki jako mapa procesu twórczego
Obrazy – okna samego siebie
Chwile twórcze: rysunki, notatki i szkice
2. Epifanie i dyskurs – dualizm procesu twórczego
Od pomysłów i zapisków do pierwszej próby spektaklu
Między epifanią a dyskursem
Artystyczna hermeneutyka doświadczania siebie
Prywatność i polityka
Zewnętrzna przestrzeń wewnętrznej wolności
Spektakl jako przestrzeń dla własnej śmierci
V POWSTAWANIE SPEKTAKLU – ZARYS PROCESU TWÓRCZEGO
1. Pierwsza próba. Odczyt wewnątrz przestrzeni własnego wspomnienia
2. Pomiędzy przeszłością a wyobraźnią. Realność próbowana
Etap pierwszy
Etap drugi
Etap trzeci. Uzewnętrznianie
VI STRZĘPY CZASU NA NOWE POSKLEJANE
1. Okna na pamięć czy na powtórzonego siebie?
Dwa spektakle w jednym przedstawieniu. Druga odsłona problemu
Ucieczka od źródeł siebie
2. Dziś są moje urodziny – teatr niewidzialnych epifanii
ZAKOŃCZENIE. MOJA SZTUKA, MÓJ CZAS, MOJA JEDYNA REALNOŚĆ
BIBLIOGRAFIA
INDEKS NAZWISK
INDEKS RZECZOWY
SPIS ILUSTRACJI
SUMMARY
Cena detaliczna: 42,00 zł
Marek Pieniążek
Marek Pieniążek– profesor nadzwyczajny w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. Kierownik Zespołu Badań nad Mediatyzacją Kultury i Sztuki Ośrodka Badań nad Mediami UP. Zajmuje się performatywnymi aspektami dydaktyki literatury, języka i teatru w przestrzeni zmediatyzowanej. Autor książek: Akt twórczy jako mimesis. „Dziś są moje urodziny” – ostatni spektakl Tadeusza Kantora (2005); Szkolny teatr przemiany. Dramatyzacja działań twórczych w procesie wychowawczym (2009); Uczeń jako aktor kulturowy. Polonistyka szkolna w warunkach płynnej nowoczesności (2013). Wydał kilka autorskich tomików poetyckich: Zasypiam w twoich oczach (1994); Sen nas owiewa (1995); Dajcie mi ciszę (1998). Opracował wznowienia przedwojennych powieści Jana Waśniewskiego – Ognie w pirytach (2008); Po dniówce (2009). Zredagował wiele książek pisarzy i poetów z Olkusza, m.in.: Anny Piątek, Mój prywatny konfesjonał (2012); Ewy Pogan, Mogę się śmiać (2014); Jacka Majcherkiewicza, Dotyk anioła (2015); Ireny Włodarczyk, Rozmowy numerowane (2015); Kazimiery Janczy, Nim zatrzyma mnie czas (2016). Pomysłodawca i redaktor monografii Teaching of national languages in the V4 countries (2016) oraz Artysta: biokulturowy interfejs? (2017).
