Po przybliżeniu nietuzinkowych, a czasem mało znanych osób związanych z Krakowem, w tym silva rerum przedstawiam zaiste różności dotyczące szeroko pojętych dziejów tego miasta. W 38 szkicach historycznych o zróżnicowanej tematyce piszę o życiu mieszkańców na tle przemijających epok i zmieniającej się obyczajowości – od XVIII stulecia po rok 1919, kiedy to w Krakowie odbyły się pierwsze po uzyskaniu niepodległości wybory parlamentarne. Ukazuję wybrane aspekty istotnych, jak i mniej znanych wydarzeń historycznych, a także specyfikę miasta w czasach staropolskich, okresie Wolnego Miasta Krakowa i austriackiego panowania. Warto zaznajomić się z przypomnianymi tu tradycjami i obyczajami, poznać ważne dla miasta instytucje oraz społeczne i kulturalne inicjatywy obywateli. Wykorzystana bogata literatura – opracowania, pamiętniki i wspomnienia, a także ówczesna prasa stanowiąca kopalnię wiedzy o codzienności Krakowian – zapraszają do czytania tej książki, polecanej wszystkim miłośnikom historii i dziejów Krakowa.
Ewa Danowska
Wstęp
„Konkurując o dożywotnią przyjaźń”. Intercyzy krakowskich mieszczan
Staropolska tolerancja
Z dziejów cenzury w staropolskim Krakowie
Śladami krakowskich drukarzy
Krakowskie dzwonki za konających i latarnie umarłych
Inwentarze pośmiertne krakowskich mieszczan
Włosi w Krakowie
Poczta wyrusza z Krakowa
Ostatnia królewska wizyta w Krakowie
„Litość i gniew”. Osiemnastowieczny Kraków w oczach cudzoziemców
Co Tadeusz Czacki robił w Krakowie?
„Koncept z kalendarza”
„Nowe miasteczko zaraz za mostem cesarscy stawiają”
Wolne Miasto Kraków – początek, rozwój, upadek
Życie gospodarcze, społeczne i towarzyskie w Wolnym Mieście Krakowie
Jak powstawał Kopiec Kościuszki
Śluby w dziewiętnastowiecznym Krakowie
„Kraków umie czcić umarłych”
Pogrzeb Józefa Ignacego Kraszewskiego
Służba żeńska w dziewiętnastowiecznym Krakowie
Towarzystwo Naukowe Krakowskie, poprzednik PAU
Towarzystwo Dobroczynności w Krakowie
Wielkanoc w dziewiętnastowiecznym Krakowie
Święcone u Chroberskiego, czyli długi żywot fałszerstwa
„Zielony karnawał”
Święty Mikołaj w dawnym Krakowie
Z powinszowaniem Nowego Roku
Karnawał w Wolnym Mieście Krakowie – gdzie i jak się bawiono
Smutny koniec karnawału w 1836 roku
Bez szans. Powstanie, czyli rewolucja krakowska w 1846 roku
Powiew wolności 1848 roku na łamach krakowskiej prasy
„Lato było nadzwyczaj upalne”. Pożar Krakowa w 1850 roku
Przytulisko dla styczniowych weteranów
Zielony Balonik zaprasza
Pierwsza pielgrzymka do Ziemi Świętej
Koniec epoki. Cesarz Franciszek Józef I a Kraków
Wizyta ostatniego cesarza Austro-Węgier
Wybory w Krakowie w 1919 roku
Bibliografia
Spis ilustracji
Indeks nazwisk
Ewa Danowska
Ewa Danowska – historyk, dr hab. Autorka czterech książek, ponad 160 artykułów opublikowanych w czasopismach naukowych i opracowaniach zbiorowych, a także ponad 120 artykułów popularnonaukowych ukazujących się głównie w miesięcznikach „Kraków” i „Mówią wieki”. Członek Towarzystwa do Badań nad Wiekiem Osiemnastym, a przed opuszczeniem Krakowa na rzecz Bochni ‒ Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa. Emerytowana kierowniczka Działu Zbiorów Specjalnych Biblioteki Naukowej PAU i PAN, od 2020 r. prof. nadzw. w Tarnowskiej Szkole Wyższej – Akademii Nauk Stosowanych.
