• Nowy
Pleban i wieś. Historia życia proboszcza tenczyńskiego z początków XVIII wieku. Studium mikrohistoryczne
Pleban i wieś. Historia życia proboszcza tenczyńskiego z początków XVIII wieku. Studium mikrohistoryczne
ISBN E-book
978-83-242-6808-5
ISBN
978-83-242-3979-5
Wydanie
1
Rok wydania
2025
Premiera
2025-06-23
Liczba stron
360 + 14 il.
Format
150x235
Oprawa
miękka ze skrzydełkami
Książka
-20%
36,00 zł
45,00 zł
Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni : 27,00 zł
E-book (pdf)
27,00 zł
Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni : 27,00 zł
Kupujesz u wydawcy
Szybka wysyłka
Bezpieczne transakcje

Seria Historia Życia pod redakcją prof. Krzysztofa Zamorskiego

Ksiądz KRZYSZTOF MICHAŁ ŚWIĄTECKI żyjący w latach 1666‒1727 nie jest postacią całkowicie zapoznaną w polskiej fachowej literaturze historycznej. Wiele aspektów jego życia pozostawało jednak nieznanych. Przechrzta, neofita, ambitny i dobrze wykształcony duchowny, lubił pisać. Powiedzieć można, że pisanie było jego drugą naturą. Najprostszym faktom związanym z pełnioną przez niego funkcją proboszcza podkrakowskich parafii w Tenczynku i w Więcławicach poświęcał niekiedy całe strony dywagacji. Jego opis wydarzeń w plebanii tenczyńskiej w czasie epidemii dżumy z 1710 roku może stanowić scenariusz niezłego filmu historycznego. Przez zapiski w prowadzonych przez niego księgach parafialnych i korespondencji przewija się obraz jego samego, ale przede wszystkim społeczności lokalnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów czasów III wojny północnej. Społeczności będącej swoistym mikroświatem, jednym z tysięcy, jakie składały się na ówczesne państwo polsko-litewskie. To, co pozostawił po sobie, kusi historyka do przeprowadzenia studium mikrohistorycznego. Autor tej książki postanowił skorzystać z okazji. Książka aż się prosi, by ukazała się jako kolejny tom serii HISTORIA ŻYCIA wydawnictwa Universitas.

Krzysztof Zamorski

Podziękowania

Zamiast wstępu… list

Rozdział I Pleban 

1. O wyobrażonych przestrzeniach Tenczynka z początków XVIII wieku 

2. Przestrzeń życia plebana – ksiądz Krzysztof Michał Świątecki 

3. Świąteckiego przestrzeń święta w Tenczynku 

4. Rodzina plebańska, plebania i jej otoczenie w początkach XVIII wieku 

5. Pleban i inni księża

Rozdział II Pleban i dwór 

1. Przestrzeń dworu 

2. Przestrzeń fizyczna dworu 

a. Zamek tenczyński 

b. Dwór tenczynkowy i zabudowania dworskie 

3. Przestrzeń społeczna dworu 

a. Pleban i arystokratyczni kolatorzy – Stanisław Łukasz Opaliński 

b. Pleban i arystokratyczni kolatorzy – kasztelanowa Elżbieta Sieniawska z Lubomirskich, najjaśniejsza dobrodziejka księdza Świąteckiego 

c. Pleban i panowie na zamku – oficjaliści Hrabstwa Tenczyńskiego 

d. Szorstka przyjaźń: pan Piotr Morzycki, ekonom generalny Hrabstwa Tenczyńskiego, i pleban 

e. Kaduczna śmierć Morzyckiego. Chorować i umierać na padaczkę w czasach nowożytnych 

f. Pleban i zwykła szlachta

Rozdział III Pleban i społeczność wiejska 

I. Przestrzeń wsi 

1. Przestrzeń życia parafii tenczyńskiej w czasach proboszczostwa Krzysztofa Michała Świąteckiego 

a. Urodzenia 

b. Małżeństwa 

c. Zgony 

2. Lud tenczynkowy – ubiór i typ zabudowań chałup wiejskich 

3. Przestrzeń społeczna i gospodarcza wsi 

a. Role plebańskie i dworskie, pastwiska i zabudowania chłopskie 

4. Przestrzeń wsi – zwierzęta domowe 

5. Przestrzeń wsi – narzędzia pracy 

II. Poświątni i dworscy: chłopi bliżsi i dalsi plebanowi 

1. Poświątnego nie nachodź, bo ekskomunika 

2. Poświątni i gromada budują ogrodzenie kościoła, a jak nie, to… ekskomunika 

3. Ekskomunika i co dalej… historia ciała Wawrzyńca Gorela 

III. Pleban i arystokracja wiejska 

1. Przyjaźń proboszcza z szabelnikiem 

2. Młynarze, pilarze, kowale i stolarze 

3. Karczmarze i pleban. Wielki kłopot księdza z Bartłomiejem Babiuskiem 

4. Ksiądz i wiejscy dobrodzieje kościoła: kmiecie, organista, gonciarz, bliscy plebanowi poddani kościelni 

IV. Ksiądz a biedota wiejska i ludzie luźni – historia kramarza Andrzeja

Rozdział IV Pleban i życie wsi 

1. Lata zimne i gorące 

2. O lasach Hrabstwa Tenczyńskiego słów kilka 

3. Pleban i las 

4. Zgroza wilcza 

5. Lata głodu 

6. Pleban i pożary 

7. Pleban wobec kradzieży i przemocy na wsi 

8. Pleban i starość na wsi 

9. Pleban i chłopska młodość 

10. Wiara i niewiara poddanych, czary, pleban a różnowiercy i cudzoziemcy 

11. Pleban i Żydzi

Rozdział V Pleban i dżuma w parafii tenczyńskiej 

1. Dżuma

a. U Bernata

b. W karczmie 

2. Zarwane powietrze na plebanii – wizyta 

3. Zarwane powietrze – dżuma w plebanii 

4. Zarwane powietrze – historia ciała panny Katarzyny Słowakowiczówny i dzwony tenczyńskie czasu zarazy 

5. Zdrowi i zarażeni – służba i ich państwo w trakcie dżumy na plebanii tenczyńskiej 

6. Niezwykłe morowe przypadki Fabiana Topolskiego, plebańskiego ministranta i sługi 

7. O niefrasobliwości i niegodziwości sług i ludu pospolitego w czasie zarazy 

8. Opowieści czasu zarazy 

9. Świątecki o sobie w czasie dżumy w Tenczynku

Epilog

Wykaz i objaśnienie skrótów stosowanych w pracy

Wykaz map, ilustracji, tabel i wykresów

Bibliografia

Aneks

Indeks nazwisk

Krzysztof Zamorski

Krzysztof Zamorski - profesor w Instytucie Historii UJ. Zajmuje się teorią historii, historią historiografii oraz historią społeczno-gospodarczą i demografią historyczną czasów nowożytnych i nowoczesnych. Autor kilku książek oraz 150 artykułów i rozpraw, m.in.: Transformacja demograficzna w Galicji na tle przemian ludnościowych Europy Środkowej w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku (1991), Dziwna rzeczywistość: wprowadzenie do ontologii historii (2008), Polish-Lithuanian Commonwealth. History, Legacy, Memory (Routledge, 2020; współredakcja z Andrzejem Chwalbą). Współredaktor i redaktor  „Historyki”, jednego z najpoważniejszych czasopism polskich poświęconych teorii historii i historii historiografii.

Opinie o książce
0 opinie
Zaloguj się, aby dodać opinię
Pleban i wieś. Historia życia proboszcza tenczyńskiego z początków XVIII wieku. Studium mikrohistoryczne
Książka
-20%
36,00 zł
45,00 zł
Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni : 27,00 zł
E-book (pdf)
27,00 zł
Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni : 27,00 zł
Dostawa
(od 150 zł gratis!)
Dostawa
InPost (paczkomat)
od 10.00 zł
Pocztex Punkt (punkt odbioru)
od 10.00 zł
Pocztex 2.0 Kurier
od 10.00 zł
Pocztex 2.0 Kurier (pobranie)
od 15.00 zł
DPD Kurier
od 12.00 zł
DPD Kurier (pobranie)
od 17.00 zł
Odbiór osobisty (Kraków, Żmujdzka 6B)
0.00 zł
Wysyłka elektroniczna (e-booki)
0.00 zł

Z tej samej kategorii

Loading...