Jan Januszowski znany jest przede wszystkim jako wydawca Jana Kochanowskiego, najznakomitszy drukarz polskiego Odrodzenia. Był on prawdziwym człowiekiem Renesansu, l'uomo universale, który odebrał wykształcenie prawnicze, ale zajmował sie historiografią i filologią, teologią i nauka o gwiazdach, pisał i tłumaczył.
Oddawana do rąk Czytelników książka jest pierwszą monografią twórczości pisarskiej Jana Januszowskiego. Autorka zajęła się zidentyfikowaniem, zebraniem i omówieniem różnorodnych prac właściciela Oficyny Łazarzowej, których był autorem lub tłumaczem, oraz tych, o których wiadomo, że pełnił w stosunku do nich rolę twórczego i zaangażowanego w proces powstawania książki redaktora. Pozwoliło to ukazać rozległość zainteresowań Januszowskiego, rozpoznać jego intelektualne upodobania oraz stosunek, zwykle bardzo osobisty, do rozmaitych kwestii kształtujących życie społeczne i kulturalne końca XVI i początku XVII wieku.
Czcionką i piórem kreśli intelektualną sylwetkę architypografa i opowiada życiowe przypadki sekretarza królewskiego, padewczyka rozległej wiedzy i horyzontów, wybitnego wydawcy, pisarza, a wreszcie księdza, z oddaniem służącego sprawie katolickiej reformy.
SPIS TREŚCI
Człowiek Renesansu na progu nowej epoki
Parerega wydawcy
I. Przedmowy i dedykacje
II. Listy
III. Nowy karakter polski
1. Pismo "dla języka polskiego"
2. W stronę ortografii
W poszukiwaniu wzorów życia - portrety, zwierciadła, sylwetki
I. Portrety poety i męża stanu
1. Jan Kochanowski - "on wielki (...) poeta polski"
2. Mikołaj Firlej - "wzór i przykład żywy"
II. Z Plutarcha "przykład (...) lub do żołnierstwa, lub do gospodarstwa"
III. Praktyka translatorska Lazaridesa
IV. Królewskie specula: Fidelis subditus oraz Zwierciadło królewskie
V. Parenetyczne i panegiryczne portrety Stefana Batorego
VI. Pomniki królów i portret senatora w pracach wydawcy
Pareneza polityczna i społeczna w dziełach Januszowskiego
I. Stanisław Sokołowski i Łazarzowiec o "o pohamowaniu utrat niepotrzebnych"
II. Paradoksa koronne... (Cenzor obyczajów)
III. Nauka umierania chrześcijańskiego
IV. Wzór Rzeczypospolitej rządnej - o organicznej naturze państwa
V. Syjon pochylony
1. "stan duchowy nad stan świecki zacniejszy być musi"
2. W obronie Kościoła katolickiego
3. "Naganienie" konfederacji
4. Świat "pochylony"
VI. Wróżki - człowiek Renesansu w cieniu gwiazd
1. Przepowiadanie przyszłości
2. obronie strologów
3. Prognostyka z biegów niebieskich
4. Znaki końca czasów
5. Stary świat
6. Proroctwa czasów ostatecznych
7. "Powstać ma monarcha jakiś"
Projekty kodyfikacyjne
I. Prace poprzedników drukarza-prawnika
II. Statuta, prawa i konstytucje koronne
III. "Wywód statutu tego. O statucie samym"
IV. Czy prawo można zmieniać? O świadomości prawnej Januszowskiego
V. Wywód i obmowa
Świadek i historyk swoich czasów
I. Notatki historyczne
II. Tłumacz i publicysta przeciw Imperium Osmańskiemu
W służbie Kościoła
I. Relacja jubileuszowa
II. Pierwszy polski przewodnik
III. Rzecz do bractw duchownych i o nich
IV. Publicystyka pastoralna i dogmatyczna
1. Praeparationes devotae
2. Dogmata de septem sacramentis
3. Poseł wielki o wcieleniu Syna Bożego
4. Rzecz o pochodzeniu Ducha Świętego
check_circle
check_circle