Dla świata nauki Poliakov jest przede wszystkim pionierem badań historycznych nad problematyką antysemityzmu, które prowadził przez ponad pół wieku, i które doprowadziły go do zakwestionowania wielu obiegowych opinii na ten temat.
Niezaprzeczalną zasługą Historii antysemityzmu jest nieredukowanie antysemityzmu do wariantu narodowo-socjalistycznego. Według uczonego, podstawowym źródłem antysemityzmu i rasizmu był roszczący sobie pretensje do uniwersalizmu antropocentryzm europejski.
Historia antysemityzmu może spełnić rolę inspiracji raz jeszcze, tym razem w odniesieniu do polskich badaczy tej problematyki, a to dzięki niniejszemu pierwszemu polskiemu wydaniu dzieła. Dzisiaj z perspektywy ponad pięćdziesięciu lat od ukazania się pierwszego tomu pracy, znacznie lepiej i bardziej obiektywnie możemy ocenić zrealizowane przez Poliakova przedsięwzięcie, weryfikując nasz osąd dzięki posiadanej wiedzy o czasie i realiach politycznych, w których przyszło żyć Autorowi.
Léon Poliakov (ur. 25.11.1910 r. w Sankt Petersburgu, zm. 8.12.1997 r. w Orsay). Od 1920 r. mieszkał we Francji. Studiował prawo w Paryżu a następnie zajmował się dziennikarstwem i badaniami historycznymi. W 1944 r. uczestniczył w tworzeniu Centre de documentation juive contemporaine [Ośrodka współczesnej dokumentacji żydowskiej]. Był dyrektorem honorowym Centre Nationale de la Recherche Scientifique.
SPIS TREŚCI (tom 1):
OD REDAKTORA NAUKOWEGO
WSTĘP
Starożytność
I ANTYSEMITYZM W CZASACH STAROŻYTNOŚCI POGAŃSKIEJ
II ANTYSEMITYZM W PIERWSZYCH WIEKACH CHRZEŚCIJAŃSTWA
Babilonia
Afryka Północna
Hiszpania
Islam
I PROROK
II KALIFOWIE
III ISLAM A NIEWIERNI
Chrześcijanie
Żydzi
Hiszpania trzech religii
I W CZASACH TRZECH RELIGII
Hiszpania muzułmańska
Rekonkwista
Złoty wiek
Naród żydowski Hiszpanii
Subrekonkwista
II KU JEDNOŚCI WIARY
Vox populi, vox Dei
Ślepy zaułek marranizmu
Inkwizycja
III HISZPANIA W GODZINIE PRZEZNACZENIA
Cytadela wiary
Kult czystości krwi lub rasizm iberyjski
IV EPOPEJA MARRANÓW
Marrani w Portugalii
Diaspora marranów
Książę Naksos
Sabataiści
Spinoza
Chrześcijańska Europa
I ŻYDZI W EUROPIE ZACHODNIEJ WE WCZESNYM ŚREDNIOWIECZU
II EPOKA WYPRAW KRZYŻOWYCH
Złowróżbne lato 1096 roku
Pierwsze wielkie prześladowania i opinie prezentowane przez chrześcijan
Mord rytualny
Znak wyróżniający i sąd nad Talmudem
III REAKCJE ŻYDOWSKIE
Od handlu do lichwy
Narodziny żydowskiej mentalności
Prowizoryczny bilans
IV WIEK DIABŁA
W tle: XIV wiek
Czarna śmierć
Sytuacja Żydów w okresie bezpośrednio po epidemii dżumy
Nowy wizerunek Żyda
Diabły, czarownice i Żydzi
Getto - działania jeszcze bardziej zdecydowane
V WIEK GETTA (ANTYSEMITYZM W CZYSTEJ POSTACI)
Antysemityzm w czystej postaci: Francja
Antysemityzm w czystej postaci: Anglia
VI WIEK GETTA (ANTYSEMITYZM UAKTYWNIONY)
Luter
Niemcy po Lutrze
VII ŻYDZI W POLSCE
Potop
Fala mordów rytualnych
VIII PRZYPADEK ROSJI
IX POCZĄTEK NOWYCH CZASÓW
Niemcy
Wielka Brytania
Kilka słów na temat innych krajów Europy
Stany Zjednoczone Ameryki
ANEKS
Żydzi w Stolicy Apostolskiej
INDEKS NAZWISK
SPIS TREŚCI (tom 2):
Księga I
Od Voltaire'a do Wagnera
Część pierwsza. Oświecenie
I DEIŚCI ANGIELSCY
II FRANCJA W DOBIE OŚWIECENIA
Wrażliwość protestancka
Montesquieu. Fizjokraci
Voltaire
Rousseau
Od Encyklopedii Diderota do Synagogi Holbacha
Budowniczy systemów
Odnowiciele
III NIEMCY
Dobre Niemcy
Dobry Żyd
Filozofia niemiecka a Żydzi
Żydowskie salony Berlina
Część druga. Emancypacja
I EMANCYPACJA
Emancypacja we Francji
Emancypacja w Niemczech
II SKUTKI EMANCYPACJI
Przypadek Żydów
Przypadek nie-Żydów
Część trzecia. Reakcja rasistowska
I REAKCJA RASISTOWSKA
II ANGLIA
Żydówki Waltera Scotta i Żydzi Disraelego
III FRANCJA
Widma przeszłości: Żydzi wieczni tułacze
Zagrożenia przyszłości: ruchy socjalistyczne
IV NIEMCY
Arndt, Jahn i germanomani
Zawiłości antysemityzmu ekonomicznego
Börne i Heine. Młode Niemcy czy młoda Palestyna?
Krucjata ateistów
Przypadek Richarda Wagnera
Księga II
Samobójcza Europa
Część pierwsza. Belle époque (1870--1914)
I KRAJE GERMAŃSKIE
Kampanie antysemickie i neopogańskie
II FRANCJA
Przed sprawą Dreyfusa
Sprawa Dreyfusa
III ROSJA
Wizerunek Żyda w literaturze rosyjskiej
Droga do pogromów
Bunt
Prekursorzy
Część druga. Eksplozja (1914-1933)
I PIERWSZA WOJNA ŚWIATOWA
Kraje germańskie
Przykładne szaleństwo Ericha Ludendorffa
II IMPERIUM ROSYJSKIE
III KRAJE ANGLOSASKIE
Wielka Brytania
Stany Zjednoczone
IV FRANCJA
Wnioski
I ROSNĄCE ZAGROŻENIE
Związek Sowiecki
Niemcy
II OSTATECZNE ROZWIĄZANIE
Polowanie na Żydów w okupowanej Polsce
Szczególny przypadek Francji
Pierwszy etap ludobójstwa: eksterminacja pod gołym niebem
System deportacji
Francja
Holandia i Belgia
Włochy
Półwysep Bałkański
Węgry
Niemcy
Obozy śmierci w okupowanej Polsce
Chełmno
Bełżec
Sobibór
Treblinka
Majdanek
Auschwitz
Dalekosiężne plany nazistów
Załącznik
INFORMACJA NA TEMAT CAŁKOWITEJ LICZBY ŻYDOWSKICH OFIAR
INDEKS NAZWISK
