Seria BIBLIOTEKA LITERATURY POGRANICZA. Tom 19

Ten zbiór esejów poświęconych tożsamościowemu wymiarowi literatury wyrasta z przekonania o wyjątkowym statusie tekstu literackiego jako źródła (czyli: okazji do) poznania i samopoznania człowieka. Zgromadzone tu artykuły dotyczą zagadnień tożsamości środkowoeuropejskich: białoruskiej, estońskiej, niemieckiej, ukraińskiej, ale także łemkowskiej, romskiej, śląskiej, żydowskiej – i oczywiście polskiej. Są one przede wszystkim efektem namysłu nad tekstami współczesnymi, ale także dawniejszymi (a więc międzywojennymi i jeszcze wcześniejszymi, bo powstałymi w wiekach XVII-XIX). Uporządkowane wedle zasady stopnia ogólności, zebrane w dwa działy: Panoramy i porównania oraz Ludzie i teksty, pomieszczone tu szkice są kolejnym dowodem na prawdziwość opinii, iż nie ma lepszego od literatury sposobu mówienia o najtrudniejszych i najważniejszych ludzkich problemach.

SPIS TREŚCI

Stanisław Gawliński, Wstęp

Panoramy i porównania

Eugenia Prokop-Janiec, Powieść etnograficzna a kultury mniejszości

Maria Zadencka, Sens historii – państwo – prawo: czy można zaakceptować status mniejszości? Dyskusja między Paulem Schiemannem a Reinhardem Wittramem na Łotwie lat trzydziestych

Grzegorz Franczak, Faex gentium. Polacy w Moskwie wobec rosyjskiej „mniejszości” (1606–1612)

Roman Dąbrowski, „I Cygan czasem może być poczciwy”. O sentymentalnej postaci Cygana w polskim oświeceniu

Marta Ruszczyńska, „Białoruska szkoła poetów”

Oksana Weretiuk, Betwixt and between: literatura mniejszości–literatura większości (Irena Sandecka, Dorota Jaworska, Ostap Łapski, Jerzy Harasymowicz, Władysław Graban)

Dominik Mojżyszek, „Kochać, wierzyć, pamiętać” – trzecie pokolenie poetów łemkowskich – strategie budowania tożsamości

Dorota Siwor, Między obcym a innym – kilka portretów z tożsamością w tle (Nowak, Kornhauser, Stasiuk)

Pisarze i teksty

Jelena Z. Cybienko, Rosyjskie przekłady i recepcja prozy Elizy Orzeszkowej o tematyce żydowskiej

Włodzimierz Próchnicki, Vincenz i problemy wielokulturowości w podzielonym świecie

Krzysztof Zajas, Olga Daukszta. Poetka polsko-inflancka

Stanisław Gębala, Gorzki to chleb jest śląskość (autobiograficzne powieści Feliksa Netza)

Michał Kopczyk, Tożsamość i miejsce. Śląsk w refleksji księdza Jerzego Szymika

Lech Aleksy Suchomłynow, Stosunki międzyetniczne w powieści Anatolija Swydnyckiego Luboraccy

Paweł Bukowiec, Mała tożsamość. Esej na marginesie Leśnika Marii Kuncewiczowej

Anna Węgrzyniak, Żyd w Bohini

Stanisław Gawliński, Szczuropolacy (według) Edwarda Redlińskiego

Tadeusz Bujnicki, Kaszubska Wileńszczyzna. Zbigniew Żakiewicz: Gorycz i sól morza

Indeks nazwisk