Książka przedstawia zarys tego obszaru współczesnego językoznawstwa, w którym fenomen języka rozpatrywany jest pod kątem jego mentalnej postaci oraz procesów mózgowych służących jego nabywaniu i przetwarzaniu. Jest to opracowanie poglądowe, dające ogląd całej złożoności i wieloaspektowości zagadnienia zdolności językowej człowieka. Książka może służyć jako podręcznik akademicki, wprowadzający kompleksowo w tę tematykę. Jest też adresowana do środowiska badaczy z uwagi na proponowane integrujące ujęcie zagadnienia.
SPIS TREŚCI
Wstęp
Rozdział pierwszy
Formalne i kognitywne aspekty zdolności językowej
1. Gramatyka generatywna
1.1. Gramatyka transformacyjno-generatywna (GTG)
1.2. Teoria zasad i parametrów (rządu i wiązania)
1.3. Minimalizm
2. Gramatyka kognitywna
2.1. Poziomy opisu wyrażeń językowych
2.2. Struktury fonologiczne i semantyczne
2.3. Relacje opisu wyrażeń językowych
2.3.1. Relacja pionowa
2.3.2. Relacja pozioma
2.3.3. Relacja podobieństwa
2.4. Schematy konstrukcyjne
2.5. Analiza znaczenia
2.5.1. Profi l, baza, domena
2.5.1.1. Profi le: nominalny i relacyjny
2.6. Relacje syntagmatyczne
2.6.1. Autonomia jednostek
2.6.2. Typy relacji syntagmatycznych
2.7. Idiomatyczny charakter języka
Rozdział drugi
Psycholingwistyczne aspekty zdolności językowej
1. Uwagi ogólne
2. Z badań nad rozwojem językowym dziecka
3. Przegląd poglądów na nabywanie języka przez dziecko
4. Proces nabywania języka przez dziecko
4.1. Etapy rozwoju języka
4.2. Przyswajanie słownictwa
4.3. Mechanizmy językowe
5. Dwujęzyczność
5.1. Rodzaje dwujęzyczności
5.2. Rozwój językowy dziecka dwujęzycznego
5.3. Dwujęzyczność a rozwój poznawczy
6. Słownik mentalny
7. Produkcja mowy
8. Rozumienie mowy
Rozdział trzeci
Neurolingwistyczne aspekty zdolności językowej
1. Uwagi ogólne
2. Procesy mózgowe
2.1. Mapowanie mózgu
3. Afazja
3.1. Klasyfikacje afazji
3.2. Agramatyzm
3.3. Paragramatyzm i żargonafazja
4. Afazja dziecięca
4.1. Trudności terminologiczne
4.2. Plastyczność mózgu i procesy kompensacyjne a wiek
4.3. Typy afazji dziecięcej
Rozdział czwarty
Socjolingwistyczne aspekty zdolności językowej
1. Uwagi ogólne
2. Socjolingwistyczne ujęcie języka
2.1. Pojęcie stylu i jego role
2.2. Język jako narzędzie funkcjonalne
2.3. Socjalizacja językowa
3. Socjolingwistyczna perspektywa badań dwujęzyczności
3.1. Dwujęzyczność wzbogacająca i zubażająca
3.2. Zjawisko przełączania i mieszania kodów
(code-switching i code-mixing)
Rozdział piąty
Koncepcja integrującego ujęcia zdolności językowej
1. Uwagi ogólne
2. Realność mentalna jako podstawowy warunek opisu
zdolności językowej
3. Spór generatywistów i kognitywistów
4. Ujęcie integrujące
Bibliografia
