...Jest to monografia o szczególnej wartości, gdyż pozwala uzyskać wgląd w samą istotę zarówno sposobu jego [Jaspersa] filozofowania, jak też uzyskanych wyników. (...) w polskim piśmiennictwie filozoficznym dotyczącym zapatrywań Jaspersa jest ona pierwszą pracą będącą rezultatem tak szeroko zakrojonego zamierzenia badawczego. (...) Z monografii wyłania się pełny i przejrzysty obraz jego poszukiwań filozoficznych, uzyskany dzięki ostrożnej i wnikliwej interpretacji jego poglądów... Autorce udała się rzecz niełatwa, mianowicie budowanie tego obrazu niejako „od wewnątrz”. Zapewne takiemu postępowaniu monografia zawdzięcza znaczne przybliżenie do ujęcia spraw przez samego Jaspersa oraz uderzającą zwartość. Autorka sięga zarówno do wczesnych prac Jaspersa, jak też do prac późnych (...) w zasięgu zainteresowań i rozważań Autorki znalazła się niemal cała filozofia Jaspersa. W przypadku Metafizyki egzystencjalnej Karla Jaspersa mamy do czynienia z dziełem wybitnym.
Prof. Adam Węgrzecki
SPIS TREŚCI
Wprowadzenie
CZĘŚĆ PIERWSZA: Człowiek w świecie
Rozdział I: Człowiek jako „byt w sytuacjach"
1.1 Struktura rzeczywistości – rodzaje ogarniającego
1.2. Świat jako miejsce urzeczywistnienia się egzystencji
1.3. Antynomiczność rzeczywistości
Rozdział II: Sytuacje graniczne
2.1 Pojęcie granicy
2.2 „Skok” do nieskończoności
2.3. Amor fati
2.4. Odwaga życia wobec śmierci
2.5. Szczęście w cierpieniu
2.6. Pragnienie pokoju w obliczu konieczności walki
2.7. W poszukiwaniu niewinności
2.8. Problematyczność świata
2.9. Uwagi podsumowujące
Rozdział III: Wolność w świecie
3.1. Wolność jako postawa wobec ograniczeń
3.2. Wolność jako treść życia egzystencjalnego
3.3. Przesłanki wolnej decyzji
3.4.Wolność jest koniecznością
3.5. Transcendentny dar wolności
3.6. Wyzwolenie nie jest wolnością
3.7. Lęk przed wolnością
CZĘŚĆ DRUGA: Być z Drugim
Rozdział I: Komunikacja egzystencjalna
1.1. Indywiduum ludzkie nie jest w pełni człowiekiem
1.2. Rodzaje komunikacji
1.3. Komunikacja egzystencjalna
1.4. Samotność jako niezbędny etap komunikacji egzystencjalnej
Rozdział II: Transcendentny motyw komunikacji egzystencjalnej –
prawda filozoficzna
2.1. „Walka w miłości”
2.2. Treść komunikacji egzystencjalnej – prawda filozoficzna
Rozdział III: Zjednoczenie ludzkości
3.1. Idea komunikacji uniwersalnej
3.2. Filozofia światowa
CZĘŚĆ TRZECIA: Człowiek wobec Boga
Rozdział I: Transcendowanie filozoficzne
1.1 „Podstawowa operacja filozoficzna” – myślenie na granicy
1.2. Docta ignorantia
1.3. O pokrewieństwie egzystencji i transcendencji
Rozdział II: Egzystencjalne postawy wobec transcendencji
2.1. Pomiędzy buntem a oddaniem
2.2.Od wzlotu do upadku
2.3. Prawo dnia czy namiętność nocy
2.4. Wielość wobec Jedna
Rozdział III: Szyfry transcendencji
3.1. Szyfr jako symbol
3.2. Świat przezroczysty
3.3. Rodzaje pisma szyfrowego
3.4. Uprzedmiotowienie transcendencji
3.5. Egzystencja jako miejsce walki szyfrów
3.6. Uwiecznienie egzystencji w „rozbiciu”
3.7. „Rozbicie” jako fundamentalny szyfr Bytu
Zakończenie. Metafizyka jako wiara filozoficzna
Indeks nazwisk
Czesława Piecuch
Prof. dr hab. Czesława Piecuch jest profesorem zwyczajnym w Instytucie Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, w którym kieruje Katedrą Filozofii Współczesnej. Jej zainteresowania naukowe koncentrują się wokół współczesnej filozofii człowieka, zwłaszcza filozofii Karla Jaspersa, ale także innych przedstawicieli myśli egzystencjalnej, niemieckiej i francuskiej, Martina Heideggera, Gabriela Marcela, Alberta Camusa, Lwa Szestowa, i austriackiego filozofującego psychiatry, Victora E. Frankla. W swych badaniach filozoficznych skupia się na kondycji człowieka widzianej w perspektywie dramatyzmu istnienia, cierpienia, przemijania i śmierci, sensu życia i znaczenia zła w życiu ludzkim, jak również na sytuacji filozofii w obliczu rozwoju naukowego myślenia, jej granic i perspektyw, oraz na wybranych zagadnieniach z zakresu metafizyki i etyki. Dorobek naukowy prof. Czesławy Piecuch obejmuje publikacje naukowe, w czasopismach polskich i zagranicznych, oraz wydawnictwa książkowe. Większość z nich w sposób bezpośredni lub pośredni wiąże się z filozofia egzystencjalną Karla Jaspersa i innych przedstawicieli tego nurtu. Do tego dochodzą prace przekładowe z języka niemieckiego dzieł filozoficznych Karla Jaspersa. Swe badania prezentuje podczas wystąpień na konferencjach krajowych i zagranicznych oraz na Kongresach Światowych. Jest inicjatorką i prezesem Polskiego Towarzystwa Karla Jaspersa oraz współorganizatorką cyklicznych Konferencji Jaspersowskich.
