Tematem książki są dwa dwudziestowieczne projekty ontologii: ontologia krytyczna Nicolaia Hartmanna oraz ontologia fundamentalna Martina Heideggera. Autorka dokonuje ich ujęcia zarówno w aspekcie historyczno-filozoficznym, jak i problemowym. Praca ogniskuje się wokół tych kontekstów ich myśli, które do tej pory często było pomijane. Filozofia Hartmanna i filozofia Heideggera zostają więc przedstawione po pierwsze w odniesieniu do filozofii Kanta, po drugie w odniesieniu do neokantyzmu, po trzecie zaś także w odniesieniu do siebie nawzajem. Hartmann i Heidegger dokonują reinterpretacji – w stosunku do interpretacji neokantowskiej – filozofii Kanta, wskazując na zapoznany przez neokantystów, a istotny dla królewieckiego myśliciela, aspekt ontologiczny. Mimo wspólnego punktu wyjścia myślenie Hartmanna oraz myślenie Heideggera rozwijają się w różnych kierunkach, różnie oceniają wartość analiz neokantowskich, w konsekwencji czego ich własne filozoficzne projekty znacznie się od siebie różnią . Obok kontekstu historycznego równie ważny pozostaje kontekst problemowy. Jednym z najważniejszych problemów, które zostają podjęte w książce, jest problem metafizyki oraz nierozerwalnie z nim związany problem wieloznaczności Kantowskiego pojęcia rzecz sama w sobie.
SPIS TREŚCI
Wstęp ........................................................ 19
Rozdział 1: Kantowski projekt filozofii ........................ 117
1.1. Kantowski projekt odrodzenia metafizyki na tle toczącego
się w drugiej połowie XVIII wieku sporu o oczywistość
podstaw nauk metafizycznych.............................1118
1.2. O dwóch znaczeniach Kantowskiego terminu rzecz
sama w sobie............................................127
1.2.1. Wieloznaczność filozofii Kanta............................127
1.2.2. Dwa pojęcia rzeczy samej w sobie w filozofii po Kancie..129
1.2.3. Dwuznaczność terminu rzecz sama w sobie w filozofii
Kanta..................................................134
1.2.4. Epistemologiczne i ontologiczne konotacje terminu
rzecz sama w sobie.......................................148
1.3. Kantowskie pojęcie metafizyki............................154
1.3.1. Problemy z określeniem Kantowskiego pojęcia metafizyki 154
1.3.2. Kantowski podział filozofii ..........................157
1.3.3. Metafizyka jako epistemologia oraz
metafizyka jako ontologia.................................164
1.3.4. Metafizyka krytyczna jako przezwyciężenie dogmatyzmu
i sceptycyzmu...........................................168
Rozdział 2: Nicolaia Hartmanna interpretacja
Kantowskiego projektu filozofii.....................173
2.1. Metafizyczne interpretacje filozofii Kanta........174
2.2. Szkoła marburska........................................180
2.3. Nicolaia Hartmanna krytyka marburskiej interpretacji
filozofii Kanta............................................183
2.4. Pojęcie rzeczy samej w sobie jako podstawa
stanowiska krytycznego...................................187
2.5. Kantowska krytyka jako krytyka epistemologiczna..194
2.6. Kantowska krytyka jako propedeutyka
krytycznej ontologii......................................105
Rozdział 3: Martina Heideggera interpretacja
Kantowskiego projektu filozofii................... 111
3.1. Neokantyzm jako punkt wyjścia........................... 112
3.2. Kantowska krytyka jako ugruntowanie metafizyki,
czyli ontologia........................................... 117
3.3. Rzecz sama w sobie jako bycie.............................129
3.4. Kantowska krytyka jako kres metafizyki................137
3.5. Bycie jako rzecz sama w sobie.............................152
Rozdział 4: Dwa projekty nowej ontologii................161
4.1. Hartmannowski i Heideggerowski projekt filozofii
w perspektywie problemowej.............................162
4.2. Ontologia ...............................................165
4.3. Metafizyka .............................................. 177
4.4. Metoda filozofii..........................................188
4.5. Filozofia a nauka ........................................197
Rozdział 5: Człowiek i świat. Dwie próby ontologicznego
ujęcia problemu poznania........................213
5.1. Poznanie...............................................214
5.2. Prawda..................................................222
5.3. Człowiek i świat .....................................232
5.4. Świat a tajemnica....................................248
Zakończenie .................................................253
Bibliografia ..................................................263
Indeks nazwisk .............................................275
