PISMA WYBRANE STANISŁAWA CATA-MACKIEWICZA
"Jakże łatwo zarobić sobie na uznanie, powtarzając bez żadnego uzasadnienia: jest źle, ale będzie dobrze, musi być dobrze, przy tym dlaczego „musi być dobrze” można nie uzasadniać. Wiem, że tego rodzaju optymistyczne przewidywania zapewniają wśród Polaków autorytet polityczny, ale ja nie chcę mieć autorytetu politycznego opartego na rozumowaniach bez sensu. Nie uważam tych broszur za drogę do kariery politycznej, której nie robię, lecz za spełnianie obywatelskiego i dziennikarskiego obowiązku mówienia prawdy. I dlatego nie pocieszam. Rzeczywistość jest czarna, przyszłość czarniejsza jeszcze. Nazywano mnie pesymistą, lecz gdyby więcej liczono się z moimi pesymistycznymi przewidywaniami, nie doszlibyśmy zapewne do tej przepaści, nad brzegiem której stoimy."
Stanisław Cat-Mackiewicz
W styczniu 1944 roku wojska sowieckie przekroczyły przedwojenną granicę z Polską, w grudniu Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego przekształcony został w Rząd Tymczasowy. Spinało to klamrą ciąg innych wypadków, z których wszystkie, i każdy z osobna, przeczyły nadziei, że Polska wyjdzie z wojny niepodległa, w określonych przez siebie granicach. Wśród pesymizmu i zwątpienia Stanisław Mackiewicz mógł mieć powody do satysfakcji, choć smakowała ona wyjątkowo gorzko.
prof. Rafał Habielski
Od wydawcy
W latach 1941–1946 Mackiewicz opublikował ponad 40 broszur. Po kilkuletniej przerwie (przypadającej na okres, w którym redagował tygodnik „Lwów i Wilno”) ukazało się jeszcze kilka; ostatnia w roku 1956, na miesiąc przed powrotem Mackiewicza do kraju.
Na potrzeby niniejszej edycji zostały one podzielone na pięć tomów. Pierwszy z nich, Trzylecie, obejmuje broszury wydane w latach 1941–1942, drugi, Albo-albo, te wydane w 1943, Nie! – broszury z 1944, Lady Makbet myje ręce – broszury z lat 1945–1946, wreszcie broszury z lat 1951–1956 opublikowane zostaną w tomie Od małego Bergu do wielkiego Bergu.
Ze względów kompozycyjnych zdecydowano o wprowadzeniu dwóch wyjątków od zasad tego podziału. Zamykająca okres „oczekiwania” na wkroczenie Armii Czerwonej na teren Rzeczypospolitej broszura 4 stycznia 1944 roku została przesunięta do tomu Albo-albo, natomiast otwierającą nowy okres dziejów politycznych emigracji (po dymisji Stanisława Mikołajczyka i powołaniu gabinetu Tomasza Arciszewskiego) broszurę Nowy rząd z grudnia 1944 zamieszczamy jako pierwszą w tomie Lady Makbet myje ręce.
Z różnych przyczyn trzy broszury nie zostaną opublikowane w ramach Pism wybranych Cata-Mackiewicza. Przede wszystkim zabraknie skonfiskowanej w całości przez rząd brytyjski w 1942 roku Sprawy Arleta, w której Mackiewicz poruszał między innymi kwestię polskich oficerów zaginionych w ZSRR. Zawartość tej broszury sam autor omawia w artykule Cenzura angielska a Katyń [„Dziennik Związkowy” (Detroit) 1952, nr 292].
Poza tym Mackiewicz w latach 1945–1946 wydał trzy broszury w języku angielskim, spośród których jedna, Nuremberg and After – znajdzie się w tomie Lady Makbet myje ręce. Pozostałe dwie: Britain and Poland in October 1945(Londyn 1945) oraz Lies, Trials, Atomic Bomb (wydana wspólnie z Frederickiem A. Voigtem i Stanisławem Strońskim, Bombay 1946), zawierają tłumaczenia tekstów zamieszczanych uprzednio w broszurach Lady Makbet myje ręce oraz List filozoficzny, w związku z czym zrezygnowano z ich powtarzania.
Patroni medialni
Wilno
Od wydawcy
Dramatyczny miesiąc
Czego chcą Sowiety
Polska racja stanu
Stanowisko angielskie
Nieporozumienie
Jednomyślność
Bucharin
Włodzimierz Sołłohub Szare dokumenty
Zebrania manifestacyjne
Nowogródek
W ostatniej chwili
Zamknięcie pism polskich
Nowe żądania sowieckie
Włodzimierz Sołłohub Szare dokumenty
Wspomnienia z Egiptu
Notatki polemiczne
Pińsk
Przebieg wypadków
Niech żyje Kwapiński!
Względy moralności politycznej
Generał Kazimierz Sosnkowski
Włodzimierz Sołłohub Szare dokumenty
Rozmowa z red. Zygmuntem Nowakowskim
Notatki polemiczne
19 marca
Jan Lechoń [Do wielkiej osoby]
Przemówienie Churchilla
Nasz rząd a mowa premiera Churchilla
Hokus-pokus
Uznanie rządu Badoglia przez sowiety
Nie udało się
Wotum lotników polskich
Słonie w składzie porcelany
Kraina łatwych podróży
Jan Rostworowski [Car biały i czerwony]
Włodzimierz Sołłohub Szare dokumenty
Notatki polemiczne
Wielkanoc 1944
Okupacja sowiecka
Zamiast kryzysu ministerialnego kryzys państwowy
Nowa kapitulacja
Curious Przed rokiem w Moskwie
Jan Badeni Węgry na manszecie
Kar. Eng. Szwecja, Polska i problem wschodni
Włodzimierz Sołłohub Szare dokumenty
Notatki polemiczne
Przed Majem
Nekrolog za życia
Sytuacja polityczna
Wystąpienie prezesa Bieleckiego
List do redakcji
Włodzimierz Sołłohub Szare dokumenty
Eddy „Druga wyspa”
Zagadki – kto to jest?
Maj 1944
Zenobi Orlik , Odezwa pełnomocnika rządu
Ewentualne zachowanie się władz sowieckich
Kwestia walki o Ziemie Wschodnie
Względy propagandowe
Przegrana bitwa propagandowa
Sytuacja polityczna
Jan Rostworowski Polski romantyzm
Curious Więzień na Hradczynie
K.S. Londyński emigrant
Włodzimierz Sołłohub Szare dokumenty
Notatki polemiczne
Sosnkowski
Zygmunt Nowakowski, Góra Kassyńska
Jan Rostworowski, Imię na wadze
Podobieństwo dwóch pogłosek
Brak skrupułów
Niewysłuchany głos Kraju
Ozdoba gabinetu
Kraj
Co nas czeka
Kazimierz Wierzyński, Ballada o Churchillu
Włodzimierz Sołłohub, Szare dokumenty
Czekamy
Edward Słoński, Bój o Warszawę w 1920 roku
Zygmunt Nowakowski, Względem toczących się interesów Polski...
Kazimierz Wierzyński, Droga do Nowogródka
Targowica i konstytucja
Jan Rostworowski, Chwała zwycięzcom
Polska w polityce globalnej
Włodzimierz Sołłohub, Szare dokumenty
List do redakcji
Rozkaz
„Oswobodzona” Polska
Oswabadza!
Teza sowiecka i jej uznanie przez sojuszników.
Pan Mikołajczyk, katastrofalna postać w dziejach polski
Rozkaz generała Sosnkowskiego
Oświadczenie premiera Mikołajczyka na konferencji prasowej
Ciąg dalszy
Współodpowiedzialność
Argument ostatni
Październik 1944
Zygmunt Nowakowski, Persona gratis
Dzieje kilku dni
Niedopuszczalny i niekonstytucyjny środek presji
W ostatnim kręgu demagogii
Przemówienie premiera Churchilla
Piątek i sobota
Rekonstrukcja gabinetu
Rzecz najistotniejsza
Kwestia legalności zmiany na stanowisku następcy prezydenta
Pan Mikołajczyk na czele wojska
Odczyt prezesa Bieleckiego
Warszawa
Cofanie się z godnością
Blich, Bór
Nie!
Konferencje w Moskwie
Niepodległość
Ameryka
Wymiana
Deportacje
Ludowiec i prof. Grabski
Anglia i Churchill
Od wydawcy
Indeks nazwisk
check_circle
check_circle