Seria KRYTYKA XX i XXI WIEKU. Tom 25

Samotne pokolenie jest wyborem szkiców i recenzji Jerzego Andrzejewskiego z lat 1927-1939. W tomie znalazły się najważniejsze teksty krytyczne, a także liczne, nieznane dotąd szerzej eseje, artykuły i noty Andrzejewskiego, publikowane głównie w dzienniku „ABC” oraz w tygodniku „Prosto z mostu”. Powstała w ten sposób całość stanowi pierwszy tak reprezentatywny przegląd przedwojennej krytyki literackiej autora Ładu serca. Podejmował on w niej próby rekonstrukcji sytuacji duchowej młodego pokolenia, pisał o współczesnej sobie prozie polskiej, francuskiej oraz angielskiej, interesował się debiutami swoich rówieśników: Gombrowicza, Rudnickiego, Brezy, fascynował go Conrad i Mauriac, podziwiał Nałkowską oraz Iwaszkiewicza. Stworzył fascynującą panoramę literatury dwudziestolecia międzywojennego.

„Lektura międzywojennych szkiców Jerzego Andrzejewskiego pozwala nie tylko lepiej zrozumieć jego późniejsze uwikłania i wybory, ale rzuca światło na pewną konfigurację idei, które odradzają się pod różnymi postaciami. Jestem przekonana, że edycja pism krytycznych autora Ładu serca jest książką tyleż pasjonującą, co potrzebną”. (prof. Joanna Zach)

Jerzy Andrzejewski (1909-1983) – prozaik, krytyk, eseista, scenarzysta, jeden z najwybitniejszych pisarzy polskich XX wieku. Autor powieści (m. in. Ład serca, 1938; Popiół i diament, 1948; Idzie skacząc po górach, 1963; Apelacja, 1968; Miazga, 1979), opowieści (Ciemności kryją ziemię, 1957; Bramy raju, 1960), opowiadań (Drogi nieuniknione, 1936; Noc, 1945), dzienników (m. in. Z dnia na dzień, 1988).

Spis treści

Maciej Urbanowski, Myśli niespokojne (o międzywojennej
krytyce literackiej Jerzego Andrzejewskiego)
I.
TOPOGRAFIA WSPÓŁCZESNOŚCI
Rentgenologia literacka
Myśli niespokojne
Złe koło
Europa za murem
Kilka uwag
Młoda literatura oskarżona
Samotne pokolenie
Jeśli jednak umrze...
Instynkt czy kompromis?
Uwagi o młodości
Kultura czytania
Kilka luźnych uwag na marginesie „Ładu serca”
Szczerość i fałsz w literaturze
Przyroda w dziele literackim
II.
O PROZIE POLSKIEJ
Przyjaciel ludzi
„Dziennik podróży” Żeromskiego
Przedwczesny uwiąd. Na marginesie „Szczurów” i „Wspólnego pokoju”
Na marginesie literatury
Granice świata
Literatura sportowa
Codzienność tych ludzi
„Dwa księżyce” Kuncewiczowej
„Pamiętnik z okresu dojrzewania” Witolda Gombrowicza
„Żołnierze” Adolfa Rudnickiego
Kobiety na drodze
Sen o średniowieczu
Książka o winie i karze
Szary człowiek i „sól ziemi”
Ostateczny rozrachunek
Sekretna książka
U progu cyklu powieściowego
Dwie powieści. O „Ludziach z wosku” i „Krauzach i innych”
„Życie trwa cztery dni” Stefana Otwinowskiego
Powieść o dzieciach ulicy
Płomienie bez ognia
Sprawa do rozważenia
Powieść o niepodległości
Dwa debiuty powieściowe
Powieść Tadeusza Brezy
„Młyn nad Utratą” Iwaszkiewicza
Nowe książki. Uniłowski i Worcell
Recenzja osobista
Powieść Parnickiego
III.
O PROZIE OBCEJ
Panait Istrati
Pisarz szarej codzienności
Poeta ziemi
Aldous Huxley. Autor „Ostrza na ostrze” i „Nowego wspaniałego świata”
Fałsz i tragizm Franciszka Mauriaca
Odnalezienie Boga
Tajemnica Frontenaków
Książka o kryzysie. „Świat bez duszy” Daniel-Ropsa
Zwycięstwo czy klęska? Na marginesie „Lorda Jima”
Nowe powieści francuskie. Colette – Pierre Benoit – Panait Istrati
Kilka uwag o współczesnej powieści francuskiej
IV
NOTY O KSIĄŻKACH
Wśród książek
Życie pod mikroskopem. Trzy nowe powieści francuskie
Wśród czarnych ludzi
Z nowej beletrystyki
V
VARIA
Epidemia wierszoklectwa (z powodu wieczoru poetyckiego „Koła Literackiego”)
Upadek i śmierć Pawła Verlaine’a
Gadające peruki, biedny „kohen” i tajemnicza szyba
Na marginesie
Wśród nudystów
Wycinanki
Żywe bochenki
Czekaj tatko latka...
Tajemnicza powieść
O Karolu Szymanowskim
Jaką najciekawszą książkę przeczytałem w r. 1936?
Ankieta tygodnika „Prosto z mostu”
Jaką najciekawszą książkę przeczytałem w r. 1937?
Ankieta tygodnika „Prosto z mostu”
Kto powinien otrzymać Nagrodę Młodych P.A.L.?
Dokąd zmierza młoda literatura?
Nota edytorska
Indeks