Seria EDUKACJA NAUCZYCIELSKA POLONISTY. Tom XX
Trzytomowa książka Polonistyka dziś - kształcenie dla jutra to efekt obrad I Kongresu Dydaktyki Polonistycznej, który odbył się 20-23 listopada 2013 roku na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prelegenci z Polski i ośrodków zagranicznych rozmawiali o tradycji i zmianie w kształceniu na kierunku filologia polska, przedstawiciele uniwersytetów i najważniejszych instytucji naukowych (KNOL PAN, KJ PAN, KRASP, RGNiSW, IBL PAN, Towarzystwo Literackie im. Adama Mickiewicza, NCK i innych) oraz edukacyjnych (MEN, IBE, CKE) zastanawiali się, czy świat potrzebuje humanistów i prognozowali przyszłość polonistyki, a pisarze (Stefan Chwin, Olga Tokarczuk, Wojciech Bonowicz) projektowali kształcenie dobrego czytelnika. Nauczyciele akademiccy i szkolni – dyskutowali o uczniach, studentach i doktorantach XXI wieku, o sposobie kształcenia polonistów, systemie egzaminów, randze języka polskiego jako przedmiotu szkolnego nauczania. Wobec wyzwań współczesności nie zabrakło tematu cyberprzestrzeni i lekturowej emigracji, a także funkcjonowania języka polskiego jako obcego i drugiego. Podczas podsumowania obrad sformułowano szereg rezolucji i wniosków, dotyczących wykorzystania potencjału intelektualnego absolwentów studiów doktoranckich, rekomendacji najlepszych absolwentów polonistyki do pracy w zawodzie nauczyciela, kształcenia ustawicznego nauczycieli polonistów, statusu egzaminu maturalnego, podniesienia rangi przedmiotu język polski w szkole.
Spis treści
TOM I
• Wstęp
• O I Kongresie Dydaktyki Polonistycznej
[Anna Janus-Sitarz]
CZY ŚWIAT POTRZEBUJE HUMANISTÓW?
POLONISTYKA UNIWERSYTECKA WOBEC PRZEMIAN PÓŹNEJ PONOWOCZESNOŚCI
• Czy świat potrzebuje humanistów?
[Teresa Kostkiewiczowa]
• Czy naprawdę wiemy, gdzie teraz jesteśmy? Uniwersyteckie kształcenie humanistyczne w kontekście socjologicznym
[Anna Czabanowska-Wróbel]
• Współczynnik humanistyczny w edukacji nie tylko polonistycznej
[Ewa Nawrocka]
• Polonistyczne wybory. Między klasycznym fundamentem a koniecznością zmian
[Tomasz Chachulski]
• Polonistyka w obliczu mitów kulturowych i kodów edukacyjnych. Głos Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza w sprawie dydaktyki (nie tylko polonistycznej)
[Lidia Wiśniewska]
• Relacje między uczelnią a szkołą jako przestrzeń i miejsce praktyk kulturowych
[Barbara Myrdzik, Małgorzata Latoch-Zielińska, Iwona Morawska]
• Między dydaktyką szkolną a akademicką – obrazki z praktyki i teorii
[Maria Kwiatkowska-Ratajczak]
• Polonistyka szkolna, polonistyka uniwersytecka wobec przemian kulturowych i cywilizacyjnych
[Maciej Wróblewski]
• Między korporacją a misją. Nauczyciele akademiccy w trakcie przemian systemu edukacyjnego
[Iwona Loewe, Magdalena Pastuchowa]
• Filologia polska a/i retoryka: powrót do korzeni
[Jakub Z. Lichański]
• Czy antyhumanizm jest szkole potrzebny?
[Karolina Wawer]
JAKI JEST UCZEŃ, STUDENT I DOKTORANT XXI WIEKU?
• „Częściowo niepotrzebny”? Rola języka polskiego w ocenie uczniów szkół gimnazjalnych i podstawowych
[Zofia Budrewicz, Maria Sienko]
• Nasi uczniowie. Co o nich wiemy?
[Krzysztof Biedrzycki]
• Edukacja ucznia dysfunkcyjnego w polskim systemie szkolnictwa – problemy i implikacje dydaktyczne
[Danuta Jastrzębska-Golonka, Agnieszka Rypel]
• Uczeń na lekcjach (nieczytanej?) literatury
[Anna Janus-Sitarz]
• Olimpiada Literatury i Języka Polskiego – czyli o kształceniu polonistycznym z pewnego dystansu
[Tomasz Chachulski]
• Kim jest, jaki(a) jest student(ka) polonistyki XXI wieku. Rekonesans badawczy
[Ewa Jaskółowa, Bernadeta Niesporek-Szamburska]
• Zamknięcie w opozycjach. Studenckie wprawki interpretacyjne na studiach licencjackich
[Grażyna Tomaszewska]
• Skopiować, spisać, skleić, czyli zmagania ze słowem studentów polonistyki (na przykładzie prac dyplomowych)
[Alicja Jakubowska-Ożóg]
• ...wiele fałdów mający: multipleksowy umysł na multiwersytecie...
[Kordian Bakuła]
• Student-polonista. Obraz niedokończony...
[Małgorzata Pachowicz]
• Studia polonistyczne według indywidualnego planu i programu nauczania. Z własnego doświadczenia
[Dominik Borowski]
• Doktorzy – twórcza elita społeczna. Możliwa? Potrzebna? Niezbędna?
[Małgorzata Czermińska]
• Studia trzeciego stopnia – między egalitaryzmem a elitaryzmem
[Sławomir Buryła]
• Twórcze pisanie dla słuchaczy Uniwersytetu Trzeciego Wieku
[Jerzy Madejski, Urszula Bielas-Gołubowska]
DYLEMATY SZKOLNEGO I UNIWERSYTECKIEGO
NAUCZYCIELA POLONISTY: PO CO I CZEGO UCZYĆ?
• Komu opowiadać o przeszłości literatury polskiej
[Ryszard Koziołek]
• O powinnościach dydaktyki wobec języka ojczystego
[Tadeusz Zgółka]
• Apologia i apoteoza, czyli spis lektur na studiach
[Dorota Heck]
• Sienkiewicz po raz dwudziesty trzeci
[Daniel Brzeszcz]
• Po przejściu barbarzyńców… Tradycja, wartości i język w edukacji polonistycznej
[Małgorzata Karwatowska, Ewa Dunaj, Beata Jarosz]
• Miejsce literatury najnowszej w polonistyce akademickiej. Antropologia. Kompetencje interpretacyjne. Jednostkowe czytanie
[Anna Włodarczyk]
• Literatura najnowsza w szkole. Obecna czy nieobecna?
[Anna Adamczuk-Stęplewska]
• Literatura współczesna w szkole ponadpodstawowej
[Tomasz Wroczyński]
• Historia literatury staropolskiej i oświecenia jako przedmiot akademickiej dydaktyki polonistycznej
[Maciej Parkitny]
• Bez lektury i rozmowy – czy takiej szkoły chcemy?
[Grzegorz Zając]
• Kanon literacki a liberal education: społeczny sens pewnej debaty
[Daniel Kontowski]
• Nauczanie literatury jako wyzwa(la)nie i wyznanie
[Dariusz Szczukowski]
• Treści aksjologiczne w programach nauczania języka polskiego na poziomie szkoły gimnazjalnej – diagnoza i refleksja krytyczna
[Paweł Sporek]
NAUCZYCIEL POLONISTA WOBEC NOWYCH WYZWAŃ
• Jak uratować polonistykę szkolną od zagłady? Głos nauczyciela – realisty
[Stanisław Bortnowski]
• Język polski jako hybryda. O przedmiocie szkolnym i jego reorganizacji
[Marta Rusek]
• Język polski w ryzach metodyki przedmiotu
[Ewa Nowel, Kornelia Rybicka]
• Dylematy współczesnego nauczyciela. Między samoświadomością a wypaleniem zawodowym
[Patrycja Huget, Agnieszka Guzik]
• Być polonistą? (Phronesis. Askesis. Effectivus)
[Marta Chrabąszcz]
• Drama(t) polonisty, czyli gdzie szukać inspiracji, aktywności, refleksji?
[Magdalena Kaliszewska-Henczel]
• Po dyplomie i po dyplomowaniu, czyli „polonista w ciągłym ruchu”
[Agnieszka Kania]
• Polonista – przydatny? Potrzebny? Do czego?
[Daria Murlikiewicz]
• Kulturowy system immunologiczny – polonistyka XXI wieku
[Marta Zagnieńska]
• Marzenia i złudzenia polonisty w dobie wyzwań płynnej rzeczywistości
[Maciej Pabisek]
• Powołany na bunt, czy wyjęty z „Dnia świra” – o kondycji polonisty refleksja praktyka
[Sławomir Osiński]
• Twoja mowa cię nie zdradza! O kształceniu polonistycznym w kontekście regionalnej świadomości uczniów
[Krystian Węgrzynek]
• Polonista jako animator kultury
[Marek Kochanowski]
• Kształcenie kompetencji kulturowej uczniów i studentów polonistyki wobec założeń programowych edukacji polonistycznej
[Grażyna Różańska]
Tom II
POLONISTYKA CYFROWEJ ERY
• Cyberuczeń, cyberstudent i cybernauczyciel w rzeczywistości edukacyjnej XXI wieku. Koniec ery pośredników?
[Beata Gromadzka]
• Rola kompetencji kulturowych i medialnych w kształceniu polonistycznym
[Agnieszka Ogonowska]
• Platforma Moodle w uniwersyteckiej dydaktyce polonistycznej (językoznawczej) – szanse i zagrożenia
[Iwona Burkacka, Dorota Zdunkiewicz-Jedynak]
• Polonista w erze dygitalizacji
[Aleksandra Dziak]
• Nauczanie literatury cyfrowej. Trochę wątpliwości i o wiele więcej zysków
[Urszula Pawlicka]
• Multimedialne moduły tematyczne jako narzędzie pracy ponowoczesnego szkolnego polonisty
[Anna Ślósarz]
• Nowi poloniści wielomedialni, czyli z pamiętnika akademika
[Witold Bobiński]
• Polonistyczne (r)ewolucje w cyberprzestrzeni
[Lidia Gąsowska]
• Praca w chmurze jako element nauki języka polskiego w gimnazjum
[Agata Poręba]
• Internet w polonistycznej dydaktyce uniwersyteckiej – zagrożenia i pożytki
[Małgorzata Krzysztofik]
• Cyfrowe słowa... Nowoczesne aplikacje multimedialne w kształceniu polonistycznym (etap wczesnoszkolny)
[Anna Wileczek, Izabela Jaros]
• Polonista jako badacz i osoba pracująca w przemyśle gier komputerowych
[Adam Flamma]
• Epodręcznik i otwarte zasoby edukacyjne na lekcjach języka polskiego
[Paweł Spyra]
• Eksiążki, epodręczniki – nowa jakość czy nowe opakowanie?
[Marta Szymańska]
• Nowoczesne formy kontaktu i współpracy szkoły z rodzicami
[Agnieszka Handzel]
• „Wielki słownik języka polskiego” w pracy nauczyciela polonisty
[Renata Przybylska, Monika Biesaga]
JAK ZATRZYMAĆ UCIECZKĘ Z GALAKTYKI GUTENBERGA?
• Literatura w społeczeństwie medialnym
[Andrzej Hejmej]
• Dydaktyka regresywna, czyli czego trzeba się oduczyć, żeby uczyć lektury
[Krystyna Koziołek]
• Arcydzieła czy skandale? O sztuce i literaturze „trudnej” w dyskursie edukacyjnym
[Anna Pilch]
• Lektury szkolne i pozaszkolne – ciągłość i zmiany w postawach czytelniczych gimnazjalistów
[Zofia Zasacka]
• Nauczyciele poloniści wobec (nie)możliwości czytelniczych gimnazjalistów
[Piotr Kalwiński]
• Dlaczego moi uczniowie czytają lektury?
[Joanna Łach]
• Emocjonalny i profesjonalny odbiór literatury w szkole w świetle badań psychologicznych
[Jan Zdunik]
• Uczniowskie spotkania z teorią literatury, czyli jak „cyfrowy tubylec” czyta poezję współczesną? Obecność terminów teoretycznoliterackich w pracach interpretacyjnych
powstałych w toku badania Szkoła samodzielnego myślenia
[Iwona Wróbel]
• Historia w kanonie lektur z perspektywy uczniów i studentów polonistyki
[Dorota Karkut]
• O szkolnej i pozaszkolnej odpowiedzialności za edukację czytelniczą
[Dorota Sieroń-Galusek]
NAUCZYCIEL SZKOLNY WOBEC POKOLENIA LEKTUROWYCH EMIGRANTÓW
• Poezja najnowsza w świadomości licealistów. O kilku spotkaniach z wierszami Marcina Świetlickiego
[Małgorzata Gajak-Toczek]
• Nowe spojrzenie na biografie pisarzy i poetów – edukacyjne możliwości narzędzi internetowych
[Agnieszka Kulig]
• Dziady – dodaj do ulubionych? Czyli parę uwag o czytaniu lektur w dobie Facebooka
[Agnieszka Tomasik]
• Bariera języka w nauczaniu literatury staropolskiej
[Ewa Kaczyńska]
• Klucze do twórczości Cypriana Norwida w nowoczesnej szkole
[Wioletta Żórawska]
• Wyprawy w mikrokosmos wiersza. Lekcje interpretacji poezji w szkole bliskiego czytania
[Piotr Michałowski]
• O marzeniach Popielątka i turbota, czyli w niebajkowym (?) świecie stereotypów płciowych
[Karolina Kwak]
• Baśń w szkole – wobec zwrotu narratywistycznego i performatywnego
[Wiesława Wantuch]
• Zabawy literackie w gazetce szkolnej
[Dorota Bielawska]
• Klucz (nie tylko wiolinowy) do literatury. O muzyce na lekcjach języka polskiego w szkole podstawowej
[Biserka Čejović]
• Karnawał literatury w czasie marnym, czyli gimnazjalne festiwale beletrystyki
[Dorota Kaleciak]
PANEL PISARZY
• Kto nas czyta? O kształceniu dobrego czytelnika
[Wojciech Bonowicz, Stefan Chwin, Olga Tokarczuk, Grzegorz Jankowicz]
Tom III
• Dydaktyka polonistyczna wobec nowych kompetencji języka i multimediów
[Urszula Żydek-Bednarczuk]
• W poszukiwaniu koncepcji kształcenia językowego – czyli co trzeba zmienić w szkolnym kształceniu językowym, by stało się ono skuteczne
[Jadwiga Kowalikowa]
• Czym w podstawie programowej jest świadomość językowa?
[Jerzy Bartmiński]
• Działania na tekście
[Stanisława Niebrzegowska-Bartmińska]
• Kształcenie kompetencji komunikacyjnych nauczycieli polonistów
[Marlena Fota]
• Aby zrozumieli mnie inni. O kształceniu kompetencji komunikacyjnych uczniów gimnazjum
[Joanna Gaweł]
• Znajomość języka a wiedza o języku. Uwagi o uczeniu nauczania języka polskiego
[Jolanta Tambor]
• O (nie)obecności ortografii w podręcznikach szkolnych
[Danuta Krzyżyk, Helena Synowiec]
NAUKA O JĘZYKU A KSZTAŁCENIE KOMPETENCJI KOMUNIKACYJNYCH W SZKOLE I NA UNIWERSYTECIE SPRAWDZANIE KOMPETENCJI POLONISTYCZNYCH. KONCEPCJE EGZAMINOWANIA
• O tekstocentryzmie matury polonistycznej od roku 2015
[Sławomir Jacek Żurek]
• Gatunki tekstu na pisemnym egzaminie maturalnym od 2015 roku
[Jolanta Nocoń]
• Retoryczna organizacja wypowiedzi uczniowskiej na maturze ustnej
[Tadeusz Zgółka]
• Jaki model absolwenta – użytkownika języka polskiego wpisano w koncepcję egzaminów zewnętrznych?
[Beata Udzik]
• Wyniki Sprawdzianu po klasie szóstej jako informacja zwrotna dla nauczyciela. Wnioski i wyzwania na przyszłość
[Katarzyna Łobos]
JĘZYK POLSKI – SWÓJ CZY OBCY? POLONISTYKA W POLSCE I ZA GRANICĄ WOBEC PROBLEMÓW WIELOKULTUROWOŚCI
• Polonista, ale jaki? Pogranicza dydaktyki polonistycznej
[Anna Seretny, Ewa Lipińska]
• Aby polski nie stał się językiem obcym – o potrzebie zmian w kształceniu dzieci i młodzieży poza granicami kraju
[Anna Czeniek]
• Nauczanie języka polskiego na Grodzieńszczyźnie. Diagnozy i perspektywy
[Katarzyna Konczewska]
• Polonistyka transkulturowa
[Anna M. Szczepan-Wojnarska]
• Polonocentryczny dyskurs edukacyjny: ramy, poetyka, transgresje
[Marek Pieniążek]
• Jak sprawić, by uczniowie stali się „badaczami Inności”?
[Ewelina Strawa]
UNIWERSYTECKIE PRZYGOTOWANIE POLONISTÓW DO ZAWODU NAUCZYCIELA
• Od efektów kształcenia do wymagań szczegółowych. Przygotowanie polonisty do pracy w szkole
[Jerzy Kaniewski]
• Między oczekiwaniami a możliwościami. Uwarunkowania kształcenia nauczycieli polonistów
[Elżbieta Awramiuk, Anna Kietlińska]
• Spowiedź przyszłego nauczyciela polonisty
[Danuta Łazarska]
• Indywidualna praca z uczniem jako element praktyk nauczycielskich
[Małgorzata Furgała]
• Literatura, dziecko i życie. Jak uczyć literatury dziecięcej przyszłych nauczycieli polonistów?
[Dorota Michułka]
• Polonista – terapeuta? Praca z uczniem niedostosowanym społecznie w świetle nowych regulacji prawnych
[Iwona Kołodziejek]
• Korelacja kierunków i specjalności na studiach polonistycznych wobec wyzwań rynku pracy – argumenty za i przeciw
[Ewelina Anna Szymczak]
• Techniki efektywnego czytania i uczenia się w dydaktyce uniwersyteckiej
[Anita Całek]
Rezolucje I Kongresu Dydaktyki Polonistycznej
Indeks (t. 1–3)
check_circle
check_circle