MODERNIZM W POLSCE. Tom 48

Tytułowe „imperium” jest tu rozumiane jako źródło rozmaitych form dominacji kulturowo-cywilizacyjnej, politycznej, ideologicznej (różnych odcieni), a także militarnej, doświadczanej przez Europę Środkową i Wschodnią zarówno ze strony Wschodu, jak i Zachodu. Zależność od „imperium” oraz niepełna suwerenność tego obszaru miały wpływ na ukształtowanie mentalności zamieszkujących go narodów, społeczeństw, wspólnot, jednostek; ich poczucia tożsamości, stosunku do swoich i obcych. Decydowały o sposobach i wymiarze partycypacji w projekcie europejskiego wielkiego modernizmu, o rozumieniu roli państwa i znaczeniu narodu, o wytworzeniu więzi społecznych opartych na… braku zaufania, o skomplikowanych relacjach z władzą reprezentującą często obce interesy. Rozważania zawarte w tym tomie koncentrują się na zagadnieniu, jakie ślady wspomniane okoliczności pozostawiły w literaturze polskiej XX i XXI wieku.

Hanna Gosk – profesor  zwyczajny w Zakładzie Literatury XX i XXI wieku Instytutu Literatury Polskiej na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Kieruje Pracownią Antropologicznych Problemów Literatury. W 2009 r. stworzyła sieć naukową – Centrum Badań Dyskursów Postzależnościowych. Opublikowała m.in. Opowieści „skolonizowanego/kolonizatora”. W kręgu studiów postzależnościowych nad literaturą polską XX i XXI wieku (2010). Pod jej redakcją ukazały się liczne tomy zbiorowe. Ostatnio: Historie, społeczeństwa, przestrzenie dialogu. Dyskurs postzależnościowy w perspektywie porównawczej (2014, z D. Kołodziejczyk), (Nie)przezroczystość normalności w literaturze polskiej XX i XXI wieku (2014, z  B. Karwowską), (P)o zaborach, (p)o wojnie, (p)o PRL. Polski dyskurs postzależnościowy dawniej i dziś (2013, z E. Kraskowską), Narracje migracyjne w literaturze polskiej XX i XXI wieku (2012), Nowe dwudziestolecie (1989-2009) Rozpoznania. Hierarchie. Perspektywy (2010).

Spis treści

WPROWADZENIE
Część 1. CZAS I SYTUACJA POSTZALEŻNOŚCI, TOŻSAMOŚĆ BYŁEGO „SKOLONIZOWANEGO/KOLONIZATORA”
Rozdział I. Impuls postzależnościowy
Rozdział II. Postzależnościowe cechy czasu postzależności.
Przypadek współczesnej prozy polskiej
Rozdział III. Tożsamościotwórcze aspekty polonistycznych studiów postzależnościowych
Rozdział IV. Co o tożsamości subalterna mówi jego (ubrane) ciało? Diarystyczno-wspomnieniowe ujęcia pasygrafii stroju w polskim czasie marnym (1939–1956). Rekonesans
Rozdział V. Środkowoeuropejczyk w krainie „niehalości”. Studium przypadku bohaterów prozy Ignacego Karpowicza
Część 2. SŁOWA TRUDNE
Rozdział VI. Wątki ofiary i wstydu w narracji losu polskiego. Literacka (nie)obecność opowieści o wstydzie
Rozdział VII. Kresy, kresy... Dwie opowieści geo/poli/poetyczne o tym, że w Galicji Wschodniej żyło się razem, ale osobno
Rozdział VIII. Czym jest szarość opisująca świat Polski Ludowej w prozie małego realizmu
Rozdział IX. Fantazmat i fetysz ojczyzny w najnowszej prozie polskiej
Rozdział X. (Nie)normalność naszych czasów. Literacka diagnoza polskiej rzeczywistości pióra „niepokornych”
Część 3. WĘDRÓWKI I PODRÓŻE (BYŁEGO) PODPORZĄDKOWANEGO
Rozdział XI. Nie-mieszkańcy, nie-miejsca. Literackie ślady powojennego osadzania się „gdzieś” ludzi „skądś”
Rozdział XII. Po rozbiorach, po PRL-u. Polskie podróże do ZSRR/Rosji
Rozdział XIII. Konstruowanie psychospołecznej przestrzeni sąsiada. Niemiecki Zachód i rosyjski Wschód
w reportażowo-podróżniczej prozie polskiej ostatnich lat
BIBLIOGRAFIA
INDEKS RZECZOWY
INDEKS NAZWISK
NOTA BIBLIOGRAFICZNA
SUMMARY