Ruch happeningowy, od swoich początków datujących się na przełom lat 50. i 60. XX w. przetrwał zaledwie dekadę. Pomimo to, wpływu happeningu na współczesną kulturę i sztukę nie da się przecenić. Twórczość Tadeusza Kantora zajmuje w tym ogólnoświatowym ruchu pozycję szczególną. Artysta, działając w pewnym oddaleniu od głównych ośrodków – oddzielony dodatkowo „żelazną kurtyną” – tworząc swoje realizacje nie poddawał się teoretycznie sformułowanym ograniczeniom „gatunku”, i być może dzięki temu jego happening jawi się nam z dzisiejszej perspektywy jako ważny krok w kierunkach obranych nieco później przez wielu innych twórców, został też doceniony przez współczesnych sobie. Książka pozwala spojrzeć na zjawisko happeningu w wydaniu Tadeusza Kantora całościowo. Nie tylko opisuje kolejne realizacje, ale także przybliża idee, inspiracje i źródła pomysłów pozwalających artyście powoli przesuwać ciężar jakościowy ze ślepej fascynacji ideami, które niedługo później miały zostać zarzucone, ku świadomemu wykorzystaniu formuły happeningowej do eksperymentów z nowymi środkami artystycznego wyrazu.
Książka może stanowić istotne źródło wiedzy dla czytelników zainteresowanych sztuką Tadeusza Kantora, a także dla badaczy teatru i sztuk wizualnych XX i XXI wieku. (Z recenzji wydawniczej dr hab. Katarzyny Fazan, prof. PWST im. L. Solskiego w Krakowie)
Happeningi Tadeusza Kantora są z pozoru dobrze znane, wiemy ile ich było, jaki miały przebieg. Jednak przy głębszym namyśle okazuje się, że jest to wiedza dość powierzchowna, oparta o informacje niepewne i schematyczne myślenie. Kantor, będąc bardzo silną indywidualnością, narzucił szereg interpretacji, które z jego punktu widzenia były właściwe, ale dziś, dla naszych potrzeb naukowych, niewystarczające. (…) Dogłębne przygotowanie pozwoliło stworzyć autorce książkę doskonale umocowaną źródłowo, opatrzoną bogatymi przypisami, przemyślaną metodologicznie a jednocześnie napisaną w sposób przystępny. (Z recenzji wydawniczej dr hab. Joanny M. Sosnowskiej, prof. Instytutu Sztuki PAN)
Justyna Michalik (ur. 1983), absolwentka wiedzy o teatrze i podyplomowych studiów z dziedziny zarządzania w kulturze na Uniwersytecie Jagiellońskim. Współredaktorka licznych pozycji książkowych i katalogów wystaw organizowanych przez Ośrodek Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora Cricoteka w Krakowie, w tym serii kalendariów kolejnych etapów życia i twórczości artysty. Uczestniczyła w przygotowaniu wystaw Kantora w Polsce i za granicą. Obecnie doktorantka Instytutu Sztuki PAN w Warszawie, gdzie przygotowuje rozprawę poświęconą strategiom happeningowym w Teatrze Śmierci Tadeusza Kantora. W 2013 roku otrzymała stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w dziedzinie teatru, w ramach którego powstała niniejsza książka.
Spis treści
Podziękowania
Wstęp
CZĘŚĆ PIERWSZA
Rozdział 1. Metoda kompletnie niezrozumiała dla krytyków
czyli droga do happeningu
Rozdział 2. Przedstawić rzeczywistość rzeczywistością
czyli happening prawdziwy
Rozdział 3. Tak, wiem, że to niemożliwe
czyli teatr (nie)prawdziwy
Rozdział 4. Rozszerzyłem pojęcie realności
czyli zewsząd, ale też ze sztuki
Rozdział 5. Ożywić tragiczną atmosferę
czyli uczestnictwo sterroryzowanej publiczności
Rozdział 6. Wielka podróż
czyli co robią artyści
Rozdział 7. Wystarczy zrobić tylko pierwszy krok
czyli na antypodach ubioru
Rozdział 8. Szafa leci w przepaść
czyli teatr niemożliwy
Rozdział 9. Multiplikacja + partycypacja
czyli obraz w akcji
CZĘŚĆ DRUGA
Rozdział 10. Kantor a happening, happening a Kantor
CZĘŚĆ TRZECIA
Wszystko tam było zapakowane
Rozmowa z Jackiem Marią Stokłosą
Panowie, będziemy robić happening
Rozmowa z Lesławem i Wacławem Janickimi
Trudno było to wszystko objąć wzrokiem…
Rozmowa z Wojciechem Plewińskim
Gdzie człowiek spojrzał, tam się działo coś innego
Rozmowa z Zofią i Januszem Tarabułami
Życie splatało się z tym, co robiliśmy
Rozmowa z Andrzejem Wełmińskim
To była czysta, nieplanowana improwizacja
Rozmowa ze Zbigniewem Gostomskim
Happening Kantora przeszedł ewolucję
Rozmowa z Wiesławem Borowskim
Na architekturę zdecydowałem się w ostatniej chwili
Wspomnienie Marka Młodeckiego
Happeningi i działania happeningowe Tadeusza Kantora (wykaz chronologiczny)
Bibliografia
Indeks nazwisk
Spis ilustracji
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
check_circle
check_circle