Stanowczo za mało mamy w naszej tradycji antologii tematycznych, ukazujących wędrówkę i przemiany wątków, motywów w ich zmienności i ciągłości (lub nieciągłości), a już zupełnie brakuje takich antologii opatrzonych komentarzem i przypisami, które by pełniły funkcję edukacyjną. (…) Antologia ta, jak to się mówi, „wypełnia lukę” w naszej kulturze. Nie tylko w ramach historii literatury polskiej, ale także historii sztuki, muzealnictwa, w pewnym sensie – socjologii, a w końcu – historii idei.
Mamy przecież do czynienia z faktem ogromnego znaczenia i wpływu muzeum na kolejne pokolenia, przyprowadzane przemocą, a później już dobrowolnie uczęszczające do muzeów. A więc muzea kształtują naszą świadomość. (…)
Jesteśmy świadkami (w Polsce nieco opóźnionej) rewolucji muzealnej, która w poszukiwaniu skuteczności i dostępu do dzieci Internetu, odcina się od tradycji. Być może tego rodzaju zestaw tekstów stanowi punkt wyjścia do ciekawej i ważnej dyskusji o przyszłości muzeów. A może nie tylko muzeów, które są przecież, co wynika z omawianej antologii, witryną sytuacji kulturowej społeczeństwa?
(z recenzji prof. dr. hab. Piotra Mitznera)
Dorota Kielak
literaturoznawca, absolwentka Uniwersytetu Warszawskiego (Wydziału Polonistyki oraz Wydziału Historii), prof. nadzwyczajny UKSW, kierownik Katedry Modernizmu Polskiego na Wydziale Nauk Humanistycznych Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Autorka monografii Wielka Wojna i świadomość przełomu. Literatura polska lat 1914–1918 (Warszawa 2001); Figury kryzysu. Rzeźba w młodopolskiej powieści o artyście (Warszawa 2007) oraz kilkudziesięciu szkiców opublikowanych w monografiach zbiorowych oraz pismach. Prace te poświęcone są fenomenowi literatury tworzonej w szczególnej atmosferze I wojny światowej; różnym formom wyrażania kryzysu cywilizacyjnego przełomu XIX i XX wieku (w tym kryzysu wiary, kryzysu języka, kryzysu świadomości antropologicznej) i innych napięć kształtujących świadomość kulturową pierwszej połowy wieku XX; intersemiotycznym związkom literatury i sztuk plastycznych (malarstwa, rzeźby) oraz fotografii.
