Strona korzysta z plików cookie w celu realizacji usług zgodnie z Polityką prywatności.
Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do cookie w Twojej przeglądarce.
|
Niniejsza monografia, stanowiąca efekt wielu lat badań autora nad dziejami Rosji, jest pierwszą w Polsce próbą kompleksowego przedstawienia historii państwowości rosyjskiej oraz różnych koncepcji państwa w czasie rewolucji lutowej. Zawiera informacje, fakty oraz interpretacje wydarzeń historycznych, które pozwalają dyskutować o tym, dlaczego w Rosji 1917 roku nie udało się zbudować państwa demokratycznego i konstytucyjnego. Ważną częścią narracji jest ukazanie działań i motywacji głównych bohaterów wydarzeń tego czasu, czyli polityków i działaczy państwowych, m.in. księcia Lwowa, Milukowa, Kiereńskiego, Guczkowa, Rodzianki Czernowa, Martowa, Czcheidze, Skobielewa, Lenina oraz rosyjskich prawników i ekonomistów – autorów projektów i reform zakładających funkcjonowanie rosyjskiego demokratycznego państwa prawnego.
Praca kierowana jest do szerokiego grona odbiorców: badaczy, publicystów, pasjonatów oraz tych, którzy chcą rozpocząć swoją przygodę poznawania historii Rosji.
Mam duże uznanie dla wysiłku Autora, który dotarł też do wielu prac historycznych rzadko cytowanych w literaturze naukowej. Już sama ilość wykorzystanych monografii i artykułów jest imponująca (….). Zwraca uwagę głęboka znajomość osiągnięć historiografii rosyjskiej, szczególnie tej współczesnej, co pozwoliło Autorowi na lepsze podbudowanie swoich tez, ale pokazanie również innego punktu widzenia.
Dr Michał Sadłowski przygotował bardzo solidne opracowanie naukowe udokumentowane źródłowo i oparte na szerokim wykorzystaniu literatury przedmiotu. W ten sposób Autor uzupełnił lukę w dotychczasowych badaniach o okresie od rewolucji lutowej do przewrotu bolszewickiego w 1917 roku w Rosji.
[Z recenzji prof. dr hab. Edwarda Czapiewskiego]
Autor słusznie uwypuklił wątek chęci powrotu do ideałów reformy sądownictwa dokonanej z inicjatywy cara Aleksandra II. Była to wszak wielka reforma, która miała „wywrócić do góry nogami” cały dotychczasowy system sądownictwa rosyjskiego i skierować go na drogi kapitalistycznego rozwoju. Treści tej reformy stanowiły znaczący krok w kierunku osiągnięcia statusu państwa prawnego, wpisując się jednocześnie w nurt zachodnioeuropejskiego systemu liberalnego. Rosyjski „romantyczny antylegalizm”, odrzucający zachodnie wpływy na korzyść wiary w wyższość Rosji, przyczynił się jednak do kontrreformy. W kształcie zaburzonym wydanymi w jej ramach zarządzeniami rosyjskie sądownictwo przetrwało już do rewolucji 1917 r. Do idei reformy sądownictwa przeprowadzonej z inicjatywy cara Aleksandra II powrócono w Rosji także po upadku reżimu komunistycznego.
[Z recenzji dr hab. Anny Stawarskiej-Rippel, prof. UŚ]
Michał Patryk Sadłowski, ur. w Gorzowie Wielkopolskim, dr nauk prawnych, specjalista w zakresie historii państwa i prawa, komentator oraz analityk ds. Rosji i państw obszaru poradzieckiego. Adiunkt w Zakładzie Historii Administracji na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Prezes Fundacji Prawa Wschodniego im. G. Szerszeniewicza. Laureat programu „Diamentowy Grant”. Dwukrotnie nagradzany stypendium Rektora UW dla najlepszych doktorantów.
Wprowadzenie
Rozdział 1. Wybuch rewolucji i narodziny nowych ośrodków władzy
1.1 Od buntu społecznego do powstania układu dwuwładzy
1.2 Przejmowanie aparatu państwa przez Tymczasowy Komitet Dumy Państwowej
1.3 Rewolucja w prowincji
1.4 Powstanie Rady Delegatów Robotniczych i Żołnierskich
Rozdział 2. Powstanie Rządu Tymczasowego i rezygnacja Romanowów
2.1 Powstanie Rządu Tymczasowego
2.2 Rezygnacja Romanowów i koniec monarchii
2.3 Rozkaz numer 1
2.4 Problemy z legitymacją nowego rządu
2.5 Podstawa programowa i skład nowego rządu
2.5.1 Deklaracja z dnia 3 marca 1917 r. i skład rządu
2.5.2 Odezwa z dnia 6 marca 1917 r.
2.5.3 Przysięga członków Rządu Tymczasowego
2.6 Porządek pracy rządu
2.7 Pierwsze dni nowego rządu i powstanie Narady Prawników
2.7.1 Karnawał wolności i pierwsze trudności
2.7.2 Powstanie Komisji Prawniczej oraz Narady Prawników przy Rządzie Tymczasowym
2.8 Krzepnięcie rad
Rozdział 3. Od poddanego do obywatela
3.1 Ku upodmiotowieniu jednostki w państwie rosyjskim 1917 r.
3.2 Zagadnienie praw pracowniczych
3.2.1 Kwestia pracy małoletnich
3.3 Między próbą normalizacji a buntami robotników. Ocena działalności Rządu Tymczasowego w sferze pracowniczo-robotniczej
3.4 Instytucjonalne gwarancje praw jednostki. Reforma sądownictwa
3.5 Koncepcje państwa prawnego Pawła I. Aleksiejewa
Rozdział 4. Idea oraz koncepcje Zgromadzenia Konstytucyjnego
4.1 Zgromadzenie Konstytucyjne w ujęciu kadetów
4.1.1 Koncepcja Zgromadzenia Konstytucyjnego według F.F. Kokoszkina
4.1.2 Idea Zgromadzenia Konstytucyjnego według B.E. Noldego
4.2 Zgromadzenie Konstytucyjne w pracach mienszewików
4.3 Zgromadzenie Konstytucyjne w publikacjach działaczy eserowskich
4.4 Zgromadzenie Konstytucyjne w publikacjach bolszewików i lewicy rewolucyjnej
4.5 Zgromadzenie Konstytucyjne w innych publikacjach z 1917 r.
4.6 Ordynacja wyborcza do Zgromadzenia Konstytucyjnego
Rozdział 5. Monarchia czy Republika?
5.1 Zmierzch monarchistów
5.2 Idea i koncepcje republiki w pracach kadetów
5.3 Republika w koncepcjach mienszewików
5.3.1 Powrót J. Plechanowa do Rosji
5.3.2 Republika w myśli M.A. Rożkowa
5.3.3 Koncepcja Julija Martowa
5.4 Republika w koncepcjach socjalistów-rewolucjonistów oraz ludowych socjalistów
Rozdział 6. Wojna i pogłębianie procesu rewolucji
6.1 Kryzys kwietniowy i upadek pierwszego Rządu Tymczasowego
6.2 Powstanie i problemy koalicyjnego Rządu Tymczasowego
Rozdział 7. Bolszewicy w rewolucji lutowej
7.1 Powrót Lenina, tezy kwietniowe i leninowski pogląd na instytucję państwa
7.2 Państwo a rewolucja
7.3 Rewolucja i państwo rosyjskie w pracach Bucharina i Zinowjewa z 1917 r.
Rozdział 8. Koncepcje i projekty konstytucji Rosji
8.1 Konstytucja Rosji w pracach Rządu Tymczasowego
8.2 Rosyjski konstytucjonalizm w ujęciu J.W. Spektorskiego
Rozdział 9. Trójwładza w terenie. Rady (ros. sowiety), samorząd terytorialny oraz administracja w terenie
9.1 Powstanie systemu rad
9.2 Reformy administracji, samorządu terytorialnego i policji (milicji) w 1917 r.
9.3 Likwidacja policji i powstanie milicji
9.4 Początek wielkich reform samorządowych
9.4.1 Reformy samorządu miejskiego i ziemskiego
9.4.2 Samorząd wołostny (gminny) i wiejski
9.5 Komitety ziemskie (rolne)
9.6 Koncepcje Piotra Kropotkina a kryzys administracji centralnej i terenowej
Rozdział 10. Państwo rosyjskie a religia
10.1 Reakcja Rosyjskiej Cerkwii Prawosławnej na wybuch rewolucji 1917 r.
10.2 Polityka wyznaniowa Rządu Tymczasowego
10.3 Model belgijski dla Rosji
Rozdział 11. Federacja, autonomia, czy samorząd terytorialny?
11.1 Kadeci a sprawa narodowościowa w Rosji
11.1.1 Koncepcja F.F. Kokoszkina
11.1.2 Krytyka ustroju federalnego w Rosji B.E. Noldego
11.1.3 Koncepcja S.A. Korffa
11.2 Poglądy L.F. Pantelejewa na federację w Rosji
11.3 Sprawa narodowościowa w myśli i polityce socjalistów
11.3.1 Federacja w koncepcji M.W. Wiszniaka
11.4 Wybrane prace i koncepcje w sprawie narodowościowej z czasów rewolucji lutowej 1917 r.
11.5 Kwestia ukraińska
11.5.1 Wszechukraiński Zjazd Narodowy
11.5.2 Ukraińska rewolucja czy rewolucja w Ukrainie?
11.6 Kwestia finlandzka
11.7 Kwestia ustroju guberni nadbałtyckich (estońskiej, inflanskiej i kurlandzkiej)
11.8 Sprawa polska w polityce Rządu Tymczasowego
Rozdział XII. Sprawa ustroju gospodarczego Rosji
12.1 Koszty Wielkiej Wojny
12.2 Kwestie reform agrarnych
12.3 Zaopatrzenie w żywność
12.4 Podatki w państwie rosyjskim
12.5 Ku gospodarce sterowanej
Rozdział 13. Rządy Kiereńskiego i upadek Rządu Tymczasowego
13.1 Upadek koalicji socjalistów i kadetów. Kiereński premierem
13.2 Narada Państwowa w Moskwie i tzw. pucz Korniłowa
13.3 Ogłoszenie Rosji republiką, obrady Narady Demokratycznej oraz idea Przedparlamentu
13.4 Ostatni Rząd Tymczasowy i Przedparlament
Zakończenie
Głowni aktorzy dramatu 1917 r. oraz ich dalsze losy
Bibliografia
Indeks nazwisk
Uwaga! Wysyłka newslettera nieaktywna!
Projekt i wykonanie: YELLOWTEAM
